"ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ട്‌" എന്ന താളിന്റെ പതിപ്പുകൾ തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം

<center>''കേരള ശാസ്‌ത്രസാഹിത്യ പരിഷത്ത്‌''</center></big>

<center>''കേരള ശാസ്‌ത്രസാഹിത്യ പരിഷത്ത്‌''</center></big>

<center>'''I'''</center>

<center>'''I'''</center>

ദക്ഷിണേന്ത്യയുടെ ജലസ്രോതസ്സും, ജൈവവൈവിധ്യകലവറയുമാണ്‌ പശ്ചിമഘട്ടം. അറബിക്കടലിൽ നിന്ന്‌ വരുന്ന നീരാവി നിറഞ്ഞ കാറ്റിനെ തടഞ്ഞുനിർത്തി വർഷാവർഷം മഴപെയ്യിക്കുന്നത്‌ ഈ മലനിരകളാണ്‌. മഴ വളരെയേറെ ലഭിക്കുന്ന ഈ പ്രദേശം മെച്ചപ്പെട്ട പരിസ്ഥിതിയും ജൈവവൈവിധ്യവുമുള്ളതാണ്‌. ലോകത്തിലെ 35 ജൈവവൈവിധ്യ സമ്പന്നമായ സ്ഥാനങ്ങളിൽ ഒന്നാണ്‌ പശ്ചിമഘട്ടം. അതിൽത്തന്നെ, അപൂർവമായ എട്ട്‌ സ്ഥാനങ്ങൾ തെരഞ്ഞെടുത്തതിലൊന്ന്‌ പശ്ചിമഘട്ട മാണ്‌.

ദക്ഷിണേന്ത്യയുടെ ജലസ്രോതസ്സും, ജൈവവൈവിധ്യകലവറയുമാണ്‌ പശ്ചിമഘട്ടം. അറബിക്കടലിൽ നിന്ന്‌ വരുന്ന നീരാവി നിറഞ്ഞ കാറ്റിനെ തടഞ്ഞുനിർത്തി വർഷാവർഷം മഴപെയ്യിക്കുന്നത്‌ ഈ മലനിരകളാണ്‌. മഴ വളരെയേറെ ലഭിക്കുന്ന ഈ പ്രദേശം മെച്ചപ്പെട്ട പരിസ്ഥിതിയും ജൈവവൈവിധ്യവുമുള്ളതാണ്‌. ലോകത്തിലെ 35 ജൈവവൈവിധ്യ സമ്പന്നമായ സ്ഥാനങ്ങളിൽ ഒന്നാണ്‌ പശ്ചിമഘട്ടം. അതിൽത്തന്നെ, അപൂർവമായ എട്ട്‌ സ്ഥാനങ്ങൾ തെരഞ്ഞെടുത്തതിലൊന്ന്‌ പശ്ചിമഘട്ട മാണ്‌.

ഗാഡ്‌ഗിൽ കമ്മിറ്റിയിൽ 14 അംഗങ്ങളാണ്‌ ഉണ്ടായിരുന്നത്‌. 2010 ഫെബ്രുവരിയിൽ തമിഴ്‌നാട്ടിലെ കോട്ടഗിരിയിൽ നടന്ന പശ്ചിമഘട്ട സംരക്ഷണം സംബന്ധിച്ച ഒരു കൂട്ടായ്‌മയിലാണ്‌ അന്നത്തെ വനം- പരിസ്ഥിതിമന്ത്രി കമ്മിറ്റിയുടെ നിയമനം പ്രസ്‌താവിച്ചത്‌.

ഗാഡ്‌ഗിൽ കമ്മിറ്റിയിൽ 14 അംഗങ്ങളാണ്‌ ഉണ്ടായിരുന്നത്‌. 2010 ഫെബ്രുവരിയിൽ തമിഴ്‌നാട്ടിലെ കോട്ടഗിരിയിൽ നടന്ന പശ്ചിമഘട്ട സംരക്ഷണം സംബന്ധിച്ച ഒരു കൂട്ടായ്‌മയിലാണ്‌ അന്നത്തെ വനം- പരിസ്ഥിതിമന്ത്രി കമ്മിറ്റിയുടെ നിയമനം പ്രസ്‌താവിച്ചത്‌.

പശ്ചിമഘട്ടത്തിന്റെയും തൊട്ടടുത്ത പ്രദേശങ്ങളുടെയും സംരക്ഷണ ത്തിനായി ഗാഡ്‌ഗിൽ കമ്മിറ്റിയോട്‌ സർക്കാർ ആവശ്യപ്പെട്ട കാര്യങ്ങൾ താഴെ പറയുന്നവയാണ്‌.

പശ്ചിമഘട്ടത്തിന്റെയും തൊട്ടടുത്ത പ്രദേശങ്ങളുടെയും സംരക്ഷണ ത്തിനായി ഗാഡ്‌ഗിൽ കമ്മിറ്റിയോട്‌ സർക്കാർ ആവശ്യപ്പെട്ട കാര്യങ്ങൾ താഴെ പറയുന്നവയാണ്‌.

2011 സെപ്‌റ്റംബറിൽ ഗാഡ്‌ഗിൽ സമിതി അതിന്റെ റിപ്പോർട്ട്‌ സമർപ്പിച്ചു. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ ആറ്‌ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ ഒരു വർഷത്തോളം നീണ്ടു നിന്ന തെളിവെടുപ്പുകൾ നടത്തിയും പരിസ്ഥിതിസംഘടനകളും വികസന വകുപ്പുകളും ശാസ്‌ത്രസാങ്കേതികസമൂഹവുമായൊക്കെ സംവദിച്ചും, സാങ്കേതികചർച്ചകളും അഭിപ്രായരൂപീകരണങ്ങളും നടത്തിയുമാണ്‌ ഗാഡ്‌ഗിൽ കമ്മിറ്റി അതിന്റെ റിപ്പോർട്ട്‌ തയ്യാറാക്കിയത്‌.

2011 സെപ്‌റ്റംബറിൽ ഗാഡ്‌ഗിൽ സമിതി അതിന്റെ റിപ്പോർട്ട്‌ സമർപ്പിച്ചു. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ ആറ്‌ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ ഒരു വർഷത്തോളം നീണ്ടു നിന്ന തെളിവെടുപ്പുകൾ നടത്തിയും പരിസ്ഥിതിസംഘടനകളും വികസന വകുപ്പുകളും ശാസ്‌ത്രസാങ്കേതികസമൂഹവുമായൊക്കെ സംവദിച്ചും, സാങ്കേതികചർച്ചകളും അഭിപ്രായരൂപീകരണങ്ങളും നടത്തിയുമാണ്‌ ഗാഡ്‌ഗിൽ കമ്മിറ്റി അതിന്റെ റിപ്പോർട്ട്‌ തയ്യാറാക്കിയത്‌.

ഇവയെല്ലാം ഒരു കമ്മറ്റിയുടെ നിർദേശങ്ങൾ മാത്രമാണ്‌. ഈ റിപ്പോർട്ട്‌ കേന്ദ്രസർക്കാർ ഇതുവരെ അംഗീകരിച്ചിട്ടില്ല. കേരളത്തിലെ മൊത്തം 62 താലൂക്കുകളിൽ 25 എണ്ണത്തിലാണ്‌ അതിന്റെ വിസ്‌തീർണത്തിന്റെ പകുതിയിലധികം ഭാഗം വിവിധ ESZകളിൽ വരുന്നത്‌ - ESZ1ൽ 15, ESZ2ൽ 2, ESZ3ൽ 8. ഈ താലൂക്കുകളുടെ എല്ലാ ഭാഗവും ESZ മേഖലകൾ അല്ല. ഏതൊക്കെ പ്രദേശങ്ങൾ എന്നത്‌ പ്രാദേശികാടിസ്ഥാനത്തിൽ ചർച്ച ചെയ്‌ത്‌ തീരുമാനിക്കേണ്ടതാണ്‌.

ഇവയെല്ലാം ഒരു കമ്മറ്റിയുടെ നിർദേശങ്ങൾ മാത്രമാണ്‌. ഈ റിപ്പോർട്ട്‌ കേന്ദ്രസർക്കാർ ഇതുവരെ അംഗീകരിച്ചിട്ടില്ല. കേരളത്തിലെ മൊത്തം 62 താലൂക്കുകളിൽ 25 എണ്ണത്തിലാണ്‌ അതിന്റെ വിസ്‌തീർണത്തിന്റെ പകുതിയിലധികം ഭാഗം വിവിധ ESZകളിൽ വരുന്നത്‌ - ESZ1ൽ 15, ESZ2ൽ 2, ESZ3ൽ 8. ഈ താലൂക്കുകളുടെ എല്ലാ ഭാഗവും ESZ മേഖലകൾ അല്ല. ഏതൊക്കെ പ്രദേശങ്ങൾ എന്നത്‌ പ്രാദേശികാടിസ്ഥാനത്തിൽ ചർച്ച ചെയ്‌ത്‌ തീരുമാനിക്കേണ്ടതാണ്‌.

ഇവിടെ ഒരു കാര്യം പ്രത്യേകം പറയേണ്ടതുണ്ട്‌. വനംവകുപ്പിന്റെ പരിസ്ഥിതി ദുർബല പ്രദേശങ്ങളും (EFL) ഗാഡ്‌ഗിൽ കമ്മറ്റിയിലെ പരിസ്ഥിതിലോല പ്രദേശങ്ങളും (ESZ) വ്യത്യസ്‌തമാണ്‌. വനംവകുപ്പിന്റെ ദുർബലപ്രദേശങ്ങളിൽ ജനങ്ങൾക്ക്‌ പ്രവേശനം അനുവദിക്കുന്നില്ല. അത്‌ അങ്ങനെതന്നെ തുടരണമെന്നാണ്‌ ഗാഡ്‌ഗിലും നിർദേശിക്കുന്നത്‌. എന്നാൽ, കമ്മറ്റി നിർദേശിച്ച എല്ലാ പരിസ്ഥിതിലോല പ്രദേശങ്ങളിലും ജനകീയ ഇടപെടൽ അനുവദിക്കുന്നുണ്ട്‌ ; നിയന്ത്രണങ്ങൾക്ക്‌ വിധേയ മായി എന്നുമാത്രം. ഗാഡ്‌ഗിൽ കമ്മിറ്റി ഒരിടത്ത്‌ നിന്നും ജനങ്ങളെ കുടിയൊഴിപ്പിക്കാൻ നിർദേശിക്കുന്നില്ല.

ഇവിടെ ഒരു കാര്യം പ്രത്യേകം പറയേണ്ടതുണ്ട്‌. വനംവകുപ്പിന്റെ പരിസ്ഥിതി ദുർബല പ്രദേശങ്ങളും (EFL) ഗാഡ്‌ഗിൽ കമ്മറ്റിയിലെ പരിസ്ഥിതിലോല പ്രദേശങ്ങളും (ESZ) വ്യത്യസ്‌തമാണ്‌. വനംവകുപ്പിന്റെ ദുർബലപ്രദേശങ്ങളിൽ ജനങ്ങൾക്ക്‌ പ്രവേശനം അനുവദിക്കുന്നില്ല. അത്‌ അങ്ങനെതന്നെ തുടരണമെന്നാണ്‌ ഗാഡ്‌ഗിലും നിർദേശിക്കുന്നത്‌. എന്നാൽ, കമ്മറ്റി നിർദേശിച്ച എല്ലാ പരിസ്ഥിതിലോല പ്രദേശങ്ങളിലും ജനകീയ ഇടപെടൽ അനുവദിക്കുന്നുണ്ട്‌ ; നിയന്ത്രണങ്ങൾക്ക്‌ വിധേയ മായി എന്നുമാത്രം. ഗാഡ്‌ഗിൽ കമ്മിറ്റി ഒരിടത്ത്‌ നിന്നും ജനങ്ങളെ കുടിയൊഴിപ്പിക്കാൻ നിർദേശിക്കുന്നില്ല.

ഗാഡ്‌ഗിൽകമ്മിറ്റി ആദ്യം ചെയ്‌തത്‌ പശ്ചിമഘട്ടത്തിന്റെ അതിരുകൾ നിർണയിക്കുകയാണ്‌. ഇതിന്‌ മുഖ്യമായും ആധാരമാക്കുന്നത്‌ ഫോറസ്റ്റ്‌ സർവേ ഓഫ്‌ ഇന്ത്യയുടെ ഭൂപടമാണ്‌. സമുദ്രനിരപ്പിൽ നിന്നുള്ള ഉയരവും വനത്തിന്റെ വ്യാപ്‌തിയുമാണ്‌ ഇതിനായി പരിഗണിച്ചത്‌. ഡക്കാൻ പീഠ ഭൂമിയിൽ നിന്ന്‌ പശ്ചിമഘട്ടം ഉയർന്നുനിൽക്കുന്നത്‌ പൊതുവിൽ 500 മീറ്റർ ഉയരത്തിൽ നിന്ന്‌ ആയതിനാൽ ഇതാണ്‌ കിഴക്കേ അതിർത്തി യായി കണക്കാക്കുന്നത്‌. പടിഞ്ഞാറുഭാഗത്ത്‌ പർവതനിരകൾ സമുദ്ര തീരത്തേയ്‌ക്ക്‌ ചെരിഞ്ഞുകിടക്കുന്നതിനാൽ 150 മീറ്ററിലധികം ഉയര ത്തിലുള്ള വനപ്രദേശമാണ്‌ പടിഞ്ഞാറേ അതിർത്തി. തെക്ക്‌ കന്യാകുമാരി മുതൽ വടക്ക്‌ തപതിനദിവരെ നീണ്ടുകിടക്കുന്ന മലനിരകളാണ്‌ പശ്ചിമ ഘട്ടം. ഇത്‌ തമിഴ്‌നാട്‌, കേരളം, കർണാടകം, ഗോവ, മഹാരാഷ്ട്ര, ഗുജ റാത്ത്‌ എന്നീ ആറ്‌ സംസ്ഥാനങ്ങളിലൂടെ കടന്നുപോകുന്നു. ഏകദേശ വിസ്‌തൃതി 1,65,000 ച.കി.മീ. കൂടിയ വീതി 210 കി.മീ.(തമിഴ്‌നാട്ടിൽ) ; കുറഞ്ഞത്‌ 48 കി.മീ.(മഹാരാഷ്‌ട്രയിൽ). നീളം ഏതാണ്ട്‌ 1500 കി.മീ.

ഗാഡ്‌ഗിൽകമ്മിറ്റി ആദ്യം ചെയ്‌തത്‌ പശ്ചിമഘട്ടത്തിന്റെ അതിരുകൾ നിർണയിക്കുകയാണ്‌. ഇതിന്‌ മുഖ്യമായും ആധാരമാക്കുന്നത്‌ ഫോറസ്റ്റ്‌ സർവേ ഓഫ്‌ ഇന്ത്യയുടെ ഭൂപടമാണ്‌. സമുദ്രനിരപ്പിൽ നിന്നുള്ള ഉയരവും വനത്തിന്റെ വ്യാപ്‌തിയുമാണ്‌ ഇതിനായി പരിഗണിച്ചത്‌. ഡക്കാൻ പീഠ ഭൂമിയിൽ നിന്ന്‌ പശ്ചിമഘട്ടം ഉയർന്നുനിൽക്കുന്നത്‌ പൊതുവിൽ 500 മീറ്റർ ഉയരത്തിൽ നിന്ന്‌ ആയതിനാൽ ഇതാണ്‌ കിഴക്കേ അതിർത്തി യായി കണക്കാക്കുന്നത്‌. പടിഞ്ഞാറുഭാഗത്ത്‌ പർവതനിരകൾ സമുദ്ര തീരത്തേയ്‌ക്ക്‌ ചെരിഞ്ഞുകിടക്കുന്നതിനാൽ 150 മീറ്ററിലധികം ഉയര ത്തിലുള്ള വനപ്രദേശമാണ്‌ പടിഞ്ഞാറേ അതിർത്തി. തെക്ക്‌ കന്യാകുമാരി മുതൽ വടക്ക്‌ തപതിനദിവരെ നീണ്ടുകിടക്കുന്ന മലനിരകളാണ്‌ പശ്ചിമ ഘട്ടം. ഇത്‌ തമിഴ്‌നാട്‌, കേരളം, കർണാടകം, ഗോവ, മഹാരാഷ്ട്ര, ഗുജ റാത്ത്‌ എന്നീ ആറ്‌ സംസ്ഥാനങ്ങളിലൂടെ കടന്നുപോകുന്നു. ഏകദേശ വിസ്‌തൃതി 1,65,000 ച.കി.മീ. കൂടിയ വീതി 210 കി.മീ.(തമിഴ്‌നാട്ടിൽ) ; കുറഞ്ഞത്‌ 48 കി.മീ.(മഹാരാഷ്‌ട്രയിൽ). നീളം ഏതാണ്ട്‌ 1500 കി.മീ.

പാരിസ്ഥിതിക ലോലത കണക്കാക്കാൻ ഉപയോഗിച്ച മാനദണ്ഡങ്ങൾ താഴെപ്പറയുന്നവയാണ്‌.

പാരിസ്ഥിതിക ലോലത കണക്കാക്കാൻ ഉപയോഗിച്ച മാനദണ്ഡങ്ങൾ താഴെപ്പറയുന്നവയാണ്‌.

ഈ ഘടകങ്ങൾ ഓരോന്നിനും നൽകിയ മാർക്കുകളുടെ (Weightage) അടിസ്ഥാനത്തിൽ അവയുടെ ഏറ്റക്കുറച്ചിലിനനുസരിച്ച്‌ വിവിധ പാരി സ്ഥിതിക ലോല പ്രദേശങ്ങളായി തരംതിരിക്കുകയായിരുന്നു. (ഈ രീതിശാസ്‌ത്രത്തെ കൂടുതൽ ചർച്ചയ്‌ക്കായി ഒരു പ്രത്യേക പ്രബന്ധമായിത്തന്നെ `കറന്റ്‌ സയൻസ്‌' മാസികയിൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു.)

ഈ ഘടകങ്ങൾ ഓരോന്നിനും നൽകിയ മാർക്കുകളുടെ (Weightage) അടിസ്ഥാനത്തിൽ അവയുടെ ഏറ്റക്കുറച്ചിലിനനുസരിച്ച്‌ വിവിധ പാരി സ്ഥിതിക ലോല പ്രദേശങ്ങളായി തരംതിരിക്കുകയായിരുന്നു. (ഈ രീതിശാസ്‌ത്രത്തെ കൂടുതൽ ചർച്ചയ്‌ക്കായി ഒരു പ്രത്യേക പ്രബന്ധമായിത്തന്നെ `കറന്റ്‌ സയൻസ്‌' മാസികയിൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു.)

അതിരപ്പള്ളി ജലവൈദ്യുതപദ്ധതി പ്രത്യേകമായി പരിഗണിക്കണ മെന്ന്‌ കേന്ദ്രസർക്കാർ സമിതിയോട്‌ ആവശ്യപ്പെടുകയായിരുന്നു. ജൈവ വൈവിധ്യം, ആദിവാസികൾ, കുടിവെള്ളം, പരിസ്ഥിതി, ജലസേചനവും കൃഷിയും - എല്ലാറ്റിനെയും ഏറെ ദോഷകരമായി ബാധിക്കുന്ന ഒന്നായിരിക്കും അതിരപ്പള്ളി പദ്ധതിയെന്നും അതിന്റെ നിർദ്ദിഷ്‌ടശേഷി കൈവരിക്കുക സാധ്യമാകില്ലെന്നുമുള്ള നിഗമനത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ അത്‌ ഉപേക്ഷിക്കണമെന്ന്‌ സമിതി ശുപാർശ ചെയ്യുകയായിരുന്നു.

അതിരപ്പള്ളി ജലവൈദ്യുതപദ്ധതി പ്രത്യേകമായി പരിഗണിക്കണ മെന്ന്‌ കേന്ദ്രസർക്കാർ സമിതിയോട്‌ ആവശ്യപ്പെടുകയായിരുന്നു. ജൈവ വൈവിധ്യം, ആദിവാസികൾ, കുടിവെള്ളം, പരിസ്ഥിതി, ജലസേചനവും കൃഷിയും - എല്ലാറ്റിനെയും ഏറെ ദോഷകരമായി ബാധിക്കുന്ന ഒന്നായിരിക്കും അതിരപ്പള്ളി പദ്ധതിയെന്നും അതിന്റെ നിർദ്ദിഷ്‌ടശേഷി കൈവരിക്കുക സാധ്യമാകില്ലെന്നുമുള്ള നിഗമനത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ അത്‌ ഉപേക്ഷിക്കണമെന്ന്‌ സമിതി ശുപാർശ ചെയ്യുകയായിരുന്നു.

തുടക്കത്തിൽ സൂചിപ്പിച്ചതുപോലെ, ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ടിനെതിരെ ഒട്ടേറെ വിമർശനങ്ങൾ ഉയർന്നുവന്നിരുന്നു. പൊതുഭൂമി സ്വകാര്യവ്യക്തികൾക്ക്‌ കൈമാറരുത്‌ എന്ന ശുപാർശ, 1977-ന്‌ മുൻപ്‌ കുടിയേറിയവർക്ക്‌ പട്ടയം നൽകുന്നതിന്‌ പോലും തടസ്സമാകും എന്ന്‌ വ്യാഖ്യാനിക്കപ്പെട്ടു. അങ്ങനെ റിപ്പോർട്ടാകെ അതിദ്രുതം ജനവിരുദ്ധമായി. വാസ്‌തവത്തിൽ 1977ന്‌ മുമ്പ്‌ കുടിയേറിയവരെപ്പറ്റിയായിരുന്നില്ല, ഇപ്പോഴും `കയ്യേറ്റം' നടത്തുന്നവരെപ്പറ്റിയായിരുന്നു റിപ്പോർട്ടിലെ പരാമർശം. ESZ1ൽ `വികസനം' നിലയ്‌ക്കും, താമസക്കാർ പുറത്താകും, എന്നതായിരുന്നു മറ്റൊരു വിമർ ശനം (റിപ്പോർട്ടിലെവിടെയും ഇത്തരം പരാമർശമില്ല). രാസവള, കീട നാശിനി നിയന്ത്രണം കൃഷിയുടെ നടുവൊടിക്കും, റോഡും സ്‌കൂളും ആശുപത്രിയുമൊന്നും കെട്ടാൻ പറ്റില്ല. പാറമടകൾക്കും മണലൂറ്റിനും നിയന്ത്രണം ഏർപ്പെടുത്തിയാൽ നിർമ്മാണമേഖല തകരും. ടൂറിസം മേഖല താറുമാറാകും, ശബരിമല തകരും... ജലവൈദ്യുതപദ്ധതികൾക്കും ഡാമുകൾക്കുമെതിരെയുള്ള ശുപാർശകൾ കേരളത്തെയാകെ ഇരുട്ടി ലാഴ്‌ത്തും എന്നിങ്ങനെ പോകുന്നു വിമർശനം. ഞായറാഴ്‌ച കുർബാന കളിൽ ഇടയലേഖനങ്ങൾ വന്നു. രാഷ്‌ട്രീയയോഗങ്ങളിൽ പോലും ഇത്‌ ആവർത്തിച്ചു. ഗാഡ്‌ഗിൽ കമ്മിറ്റി റിപ്പോർട്ട്‌ വികസനവിരുദ്ധവും ജനവിരുദ്ധവുമാണെന്നും വികസനത്തെ അട്ടിമറിക്കാനുള്ള അന്താരാഷ്‌ട്ര ഗൂഢാലോചനയാണെന്നുംവരെ വിമർശിക്കപ്പെട്ടു.

തുടക്കത്തിൽ സൂചിപ്പിച്ചതുപോലെ, ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ടിനെതിരെ ഒട്ടേറെ വിമർശനങ്ങൾ ഉയർന്നുവന്നിരുന്നു. പൊതുഭൂമി സ്വകാര്യവ്യക്തികൾക്ക്‌ കൈമാറരുത്‌ എന്ന ശുപാർശ, 1977-ന്‌ മുൻപ്‌ കുടിയേറിയവർക്ക്‌ പട്ടയം നൽകുന്നതിന്‌ പോലും തടസ്സമാകും എന്ന്‌ വ്യാഖ്യാനിക്കപ്പെട്ടു. അങ്ങനെ റിപ്പോർട്ടാകെ അതിദ്രുതം ജനവിരുദ്ധമായി. വാസ്‌തവത്തിൽ 1977ന്‌ മുമ്പ്‌ കുടിയേറിയവരെപ്പറ്റിയായിരുന്നില്ല, ഇപ്പോഴും `കയ്യേറ്റം' നടത്തുന്നവരെപ്പറ്റിയായിരുന്നു റിപ്പോർട്ടിലെ പരാമർശം. ESZ1ൽ `വികസനം' നിലയ്‌ക്കും, താമസക്കാർ പുറത്താകും, എന്നതായിരുന്നു മറ്റൊരു വിമർ ശനം (റിപ്പോർട്ടിലെവിടെയും ഇത്തരം പരാമർശമില്ല). രാസവള, കീട നാശിനി നിയന്ത്രണം കൃഷിയുടെ നടുവൊടിക്കും, റോഡും സ്‌കൂളും ആശുപത്രിയുമൊന്നും കെട്ടാൻ പറ്റില്ല. പാറമടകൾക്കും മണലൂറ്റിനും നിയന്ത്രണം ഏർപ്പെടുത്തിയാൽ നിർമ്മാണമേഖല തകരും. ടൂറിസം മേഖല താറുമാറാകും, ശബരിമല തകരും... ജലവൈദ്യുതപദ്ധതികൾക്കും ഡാമുകൾക്കുമെതിരെയുള്ള ശുപാർശകൾ കേരളത്തെയാകെ ഇരുട്ടി ലാഴ്‌ത്തും എന്നിങ്ങനെ പോകുന്നു വിമർശനം. ഞായറാഴ്‌ച കുർബാന കളിൽ ഇടയലേഖനങ്ങൾ വന്നു. രാഷ്‌ട്രീയയോഗങ്ങളിൽ പോലും ഇത്‌ ആവർത്തിച്ചു. ഗാഡ്‌ഗിൽ കമ്മിറ്റി റിപ്പോർട്ട്‌ വികസനവിരുദ്ധവും ജനവിരുദ്ധവുമാണെന്നും വികസനത്തെ അട്ടിമറിക്കാനുള്ള അന്താരാഷ്‌ട്ര ഗൂഢാലോചനയാണെന്നുംവരെ വിമർശിക്കപ്പെട്ടു.

കേരളത്തിന്റെ സാമൂഹിക-സാമ്പത്തിക ഭാവി തകർക്കുന്നതാണോ ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ട്‌ ? അത്‌ വിശദമായി പരിശോധിച്ചാൽ ഈ പ്രചാരണത്തിന്റെ ഉള്ളുകള്ളികൾ നന്നായി ബോധ്യപ്പെടും. വാസ്‌തവത്തിൽ നമ്മുടെ നാടിന്റെ സുസ്ഥിരവും സമതുലിതവുമായ സാമൂഹിക-സാമ്പ ത്തിക ഭാവിയെയാണ്‌ റിപ്പോർട്ട്‌ ലക്ഷ്യം വയ്‌ക്കുന്നത്‌. അതിദ്രുത ലാഭത്തെയും അതിനെ ചുറ്റിപ്പറ്റി വളരുന്ന കമ്പോളരൂപങ്ങളെയും അത്‌ തള്ളിക്കളയുന്നുണ്ട്‌ എന്നത്‌ ശരിയാണ്‌. ESZ നിർണ്ണയത്തിനും പരിപാലനത്തിനും സർക്കാർ സംവിധാനങ്ങളെ സമ്പൂർണമായി ആശ്രയിക്കുന്നത്‌ ആശാസ്യമാണെന്ന്‌ സമിതി കരുതുന്നില്ല. നീർത്തടങ്ങളെയും ഗ്രാമാതി ർത്തികളെയുമെല്ലാം കണക്കിലെടുത്ത്‌ ESZകളുടെ അന്തിമനിർണ്ണയം (സംരക്ഷിതപ്രദേശങ്ങളുടെ ചുറ്റുപാട്‌ അടക്കം), പരിപാലനരീതികൾ, എന്നിവയെല്ലാം തദ്ദേശഭരണസ്ഥാപനങ്ങളുടെ നിർദേശങ്ങളുടെ അടി സ്ഥാനത്തിൽ കൂടിയാകണം. ഈ പ്രക്രിയയ്‌ക്ക്‌ പശ്ചിമഘട്ട പരിസ്ഥിതി അഥോറിറ്റി ചുമതല വഹിക്കും - ഇതാണ്‌ റിപ്പോർട്ടിലെ ശ്രദ്ധേയമായ പരാമർശം.

കേരളത്തിന്റെ സാമൂഹിക-സാമ്പത്തിക ഭാവി തകർക്കുന്നതാണോ ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ട്‌ ? അത്‌ വിശദമായി പരിശോധിച്ചാൽ ഈ പ്രചാരണത്തിന്റെ ഉള്ളുകള്ളികൾ നന്നായി ബോധ്യപ്പെടും. വാസ്‌തവത്തിൽ നമ്മുടെ നാടിന്റെ സുസ്ഥിരവും സമതുലിതവുമായ സാമൂഹിക-സാമ്പ ത്തിക ഭാവിയെയാണ്‌ റിപ്പോർട്ട്‌ ലക്ഷ്യം വയ്‌ക്കുന്നത്‌. അതിദ്രുത ലാഭത്തെയും അതിനെ ചുറ്റിപ്പറ്റി വളരുന്ന കമ്പോളരൂപങ്ങളെയും അത്‌ തള്ളിക്കളയുന്നുണ്ട്‌ എന്നത്‌ ശരിയാണ്‌. ESZ നിർണ്ണയത്തിനും പരിപാലനത്തിനും സർക്കാർ സംവിധാനങ്ങളെ സമ്പൂർണമായി ആശ്രയിക്കുന്നത്‌ ആശാസ്യമാണെന്ന്‌ സമിതി കരുതുന്നില്ല. നീർത്തടങ്ങളെയും ഗ്രാമാതി ർത്തികളെയുമെല്ലാം കണക്കിലെടുത്ത്‌ ESZകളുടെ അന്തിമനിർണ്ണയം (സംരക്ഷിതപ്രദേശങ്ങളുടെ ചുറ്റുപാട്‌ അടക്കം), പരിപാലനരീതികൾ, എന്നിവയെല്ലാം തദ്ദേശഭരണസ്ഥാപനങ്ങളുടെ നിർദേശങ്ങളുടെ അടി സ്ഥാനത്തിൽ കൂടിയാകണം. ഈ പ്രക്രിയയ്‌ക്ക്‌ പശ്ചിമഘട്ട പരിസ്ഥിതി അഥോറിറ്റി ചുമതല വഹിക്കും - ഇതാണ്‌ റിപ്പോർട്ടിലെ ശ്രദ്ധേയമായ പരാമർശം.

ഡാമുകൾ പൊളിക്കാൻ സമിതി ശുപാർശ ചെയ്‌തിട്ടില്ല. ഏറെ ചർച്ചയ്‌ക്കുകാരണമായ ഒരു ഭാഗമാണിത്‌. കാലം കഴിഞ്ഞ, ഉപയോഗ പ്രദമല്ലാത്ത ഡാമുകൾ ഘട്ടം ഘട്ടമായി ഒഴിവാക്കണം എന്നതാണ്‌ നിർ ദേശം. ഇതാണ്‌ ഡാമുകൾ `പൊളിക്കൽ' ആക്കി മാറ്റിയത്‌. ഡാമുകൾ ഉപയോഗപ്രദമാക്കാനുള്ള വഴികൾ തേടുകയാണ്‌ വേണ്ടത്‌. ജലസേചനത്തിനും വൈദ്യുതി ഉൽപാദനത്തിനും സുസ്ഥിരവും കാര്യക്ഷമവുമായ നിരവധി നിർദേശങ്ങൾ കമ്മിറ്റി സമർപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്‌. ESZ1ൽ 10 MW വരെയും ESZ2ൽ 25 MW വരെയും ESZ3ൽ 25 MWൽ കൂടുതലും ശേഷിയുള്ള വൈദ്യുതനിലയങ്ങളാകാമെന്നാണ്‌ റിപ്പോർട്ടിലെ ശുപാർശ. ജല വൈദ്യുതനിലയങ്ങൾക്ക്‌ കർശനമായ പരിസ്ഥിതി പരിശോധന വേണ മെന്നുണ്ട്‌. ഇത്‌ ഇന്ന്‌ ആരും തള്ളിക്കളയുമെന്ന്‌ തോന്നുന്നില്ല. എന്നാൽ ESZ1ൽ നിലവിലുള്ള പാറമടകൾക്കും മണലൂറ്റിനും നിയന്ത്രണം നിർ ദേശിച്ചിട്ടുണ്ട്‌. ഇവിടെ പുതിയ മടകൾക്കും മണലൂറ്റിനും അനുമതി നൽ കാൻ പാടില്ല. പാരിസ്ഥിതിക-സാമൂഹികപ്രത്യാഘാതങ്ങൾ കണക്കിലെടുത്ത്‌, നിയമം പാലിച്ച,്‌ മാത്രമേ മറ്റു മേഖലകളിലും പാറപൊട്ടിക്കാനും മണലൂറ്റാനും പാടുള്ളു. മാത്രമല്ല, അനധികൃത മണലൂറ്റും പാറമടകളും അടച്ചുപൂട്ടണമെന്ന്‌ സമിതി ശുപാർശ ചെയ്യുന്നുമുണ്ട്‌. അതിവേഗ സാമ്പത്തികനേട്ടത്തിനായി നിയമത്തെ നോക്കുകുത്തിയാക്കി പാറമട കൾ പ്രവർത്തിക്കുന്നത്‌ തടയുകയാണ്‌ ഇതിലൂടെ ലക്ഷ്യമാക്കുന്നത്‌.

ഡാമുകൾ പൊളിക്കാൻ സമിതി ശുപാർശ ചെയ്‌തിട്ടില്ല. ഏറെ ചർച്ചയ്‌ക്കുകാരണമായ ഒരു ഭാഗമാണിത്‌. കാലം കഴിഞ്ഞ, ഉപയോഗ പ്രദമല്ലാത്ത ഡാമുകൾ ഘട്ടം ഘട്ടമായി ഒഴിവാക്കണം എന്നതാണ്‌ നിർ ദേശം. ഇതാണ്‌ ഡാമുകൾ `പൊളിക്കൽ' ആക്കി മാറ്റിയത്‌. ഡാമുകൾ ഉപയോഗപ്രദമാക്കാനുള്ള വഴികൾ തേടുകയാണ്‌ വേണ്ടത്‌. ജലസേചനത്തിനും വൈദ്യുതി ഉൽപാദനത്തിനും സുസ്ഥിരവും കാര്യക്ഷമവുമായ നിരവധി നിർദേശങ്ങൾ കമ്മിറ്റി സമർപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്‌. ESZ1ൽ 10 MW വരെയും ESZ2ൽ 25 MW വരെയും ESZ3ൽ 25 MWൽ കൂടുതലും ശേഷിയുള്ള വൈദ്യുതനിലയങ്ങളാകാമെന്നാണ്‌ റിപ്പോർട്ടിലെ ശുപാർശ. ജല വൈദ്യുതനിലയങ്ങൾക്ക്‌ കർശനമായ പരിസ്ഥിതി പരിശോധന വേണ മെന്നുണ്ട്‌. ഇത്‌ ഇന്ന്‌ ആരും തള്ളിക്കളയുമെന്ന്‌ തോന്നുന്നില്ല. എന്നാൽ ESZ1ൽ നിലവിലുള്ള പാറമടകൾക്കും മണലൂറ്റിനും നിയന്ത്രണം നിർ ദേശിച്ചിട്ടുണ്ട്‌. ഇവിടെ പുതിയ മടകൾക്കും മണലൂറ്റിനും അനുമതി നൽ കാൻ പാടില്ല. പാരിസ്ഥിതിക-സാമൂഹികപ്രത്യാഘാതങ്ങൾ കണക്കിലെടുത്ത്‌, നിയമം പാലിച്ച,്‌ മാത്രമേ മറ്റു മേഖലകളിലും പാറപൊട്ടിക്കാനും മണലൂറ്റാനും പാടുള്ളു. മാത്രമല്ല, അനധികൃത മണലൂറ്റും പാറമടകളും അടച്ചുപൂട്ടണമെന്ന്‌ സമിതി ശുപാർശ ചെയ്യുന്നുമുണ്ട്‌. അതിവേഗ സാമ്പത്തികനേട്ടത്തിനായി നിയമത്തെ നോക്കുകുത്തിയാക്കി പാറമട കൾ പ്രവർത്തിക്കുന്നത്‌ തടയുകയാണ്‌ ഇതിലൂടെ ലക്ഷ്യമാക്കുന്നത്‌.

സഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ട്‌ ഒരു വിവാദമായപ്പോഴാണ്‌ അത്‌ നടപ്പാക്കുന്ന തിനെപ്പറ്റി പഠിച്ച്‌ നിർദേശങ്ങൾ നൽകുന്നതിനായി ഡോ.കസ്‌തൂരിരംഗൻ കമ്മിറ്റിയെ ചുമതലപ്പെടുത്തുന്നത്‌. കമ്മിറ്റിയോടാവശ്യപ്പെട്ട കാര്യങ്ങൾ,

സഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ട്‌ ഒരു വിവാദമായപ്പോഴാണ്‌ അത്‌ നടപ്പാക്കുന്ന തിനെപ്പറ്റി പഠിച്ച്‌ നിർദേശങ്ങൾ നൽകുന്നതിനായി ഡോ.കസ്‌തൂരിരംഗൻ കമ്മിറ്റിയെ ചുമതലപ്പെടുത്തുന്നത്‌. കമ്മിറ്റിയോടാവശ്യപ്പെട്ട കാര്യങ്ങൾ,

കസ്‌തൂരിരംഗൻ കമ്മിറ്റിയുടെ നിയമനോദ്ദേശം അതിന്റെ പരിഗണനാ വിഷയങ്ങളിൽ നിന്നുതന്നെ വ്യക്തമാണ്‌. ഗാഡ്‌ഗിൽ സമിതിയുടെ ശുപാർശകൾ വികസനവിരുദ്ധവും ജനവിരുദ്ധവുമാണെന്ന പ്രചാരണത്തിന്റെ സ്വാധീനമാണ്‌ പരിഗണനാവിഷയങ്ങളിൽ തന്നെയുള്ളത്‌. ഇക്കാര്യം സഫലീകരിക്കുന്ന ശുപാർശയാണ്‌ കസ്‌തൂരിരംഗൻ കമ്മിറ്റി സമർപ്പിച്ചത്‌. ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ടിന്മേലുള്ള പൊതുപ്രതികരണം വിലയിരുത്തി കസ്‌തൂരിരംഗൻ കമ്മിറ്റി കണ്ടെത്തിയ കാര്യങ്ങളുണ്ട്‌ : ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ട്‌ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചതിനുശേഷം പ്രതികരിച്ച (വെബ്‌സൈറ്റിൽ) 1750 പേരിൽ 81% റിപ്പോർട്ടിനെ എതിർത്തു. കസ്‌തൂരിരംഗൻ കമ്മിറ്റി രൂപീകരണത്തിനുശേഷം അഭിപ്രായമറിയിച്ച 150 പേരിൽ 105 പേരും ഗാഡ്‌ഗിൽ ശുപാർശകൾക്കെതിരായിരുന്നു. സംസ്ഥാനസർക്കാരുകളും കേന്ദ്രമന്ത്രാലയ ങ്ങളും എതിർപ്പുകൾ അറിയിക്കുകയോ പിന്തുണക്കാതിരിക്കുകയോ ചെയ്‌തു. 25 കോടി മനുഷ്യരുടെ ജീവിതത്തെ ബാധിക്കുന്ന ഒരു പരിസ്ഥിതി വ്യവസ്ഥയുടെ സംരക്ഷണത്തെ കുറിച്ച്‌ 1900 പേരുടെ വാക്കുകേട്ട്‌ നിഗമനത്തിലെത്തുകയാണ്‌ കസ്‌തൂരിരംഗൻ കമ്മിറ്റി. ആദ്യത്തെ 1750 പേരിൽ 53 ശതമാനവും ഖനനലോബിയിൽ പെട്ടവരാണെന്ന്‌ കസ്‌തൂരിരംഗൻ കമ്മിറ്റി റിപ്പോർട്ട്‌ തന്നെ സൂചിപ്പിക്കുന്നുണ്ട്‌.

കസ്‌തൂരിരംഗൻ കമ്മിറ്റിയുടെ നിയമനോദ്ദേശം അതിന്റെ പരിഗണനാ വിഷയങ്ങളിൽ നിന്നുതന്നെ വ്യക്തമാണ്‌. ഗാഡ്‌ഗിൽ സമിതിയുടെ ശുപാർശകൾ വികസനവിരുദ്ധവും ജനവിരുദ്ധവുമാണെന്ന പ്രചാരണത്തിന്റെ സ്വാധീനമാണ്‌ പരിഗണനാവിഷയങ്ങളിൽ തന്നെയുള്ളത്‌. ഇക്കാര്യം സഫലീകരിക്കുന്ന ശുപാർശയാണ്‌ കസ്‌തൂരിരംഗൻ കമ്മിറ്റി സമർപ്പിച്ചത്‌. ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ടിന്മേലുള്ള പൊതുപ്രതികരണം വിലയിരുത്തി കസ്‌തൂരിരംഗൻ കമ്മിറ്റി കണ്ടെത്തിയ കാര്യങ്ങളുണ്ട്‌ : ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ട്‌ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചതിനുശേഷം പ്രതികരിച്ച (വെബ്‌സൈറ്റിൽ) 1750 പേരിൽ 81% റിപ്പോർട്ടിനെ എതിർത്തു. കസ്‌തൂരിരംഗൻ കമ്മിറ്റി രൂപീകരണത്തിനുശേഷം അഭിപ്രായമറിയിച്ച 150 പേരിൽ 105 പേരും ഗാഡ്‌ഗിൽ ശുപാർശകൾക്കെതിരായിരുന്നു. സംസ്ഥാനസർക്കാരുകളും കേന്ദ്രമന്ത്രാലയ ങ്ങളും എതിർപ്പുകൾ അറിയിക്കുകയോ പിന്തുണക്കാതിരിക്കുകയോ ചെയ്‌തു. 25 കോടി മനുഷ്യരുടെ ജീവിതത്തെ ബാധിക്കുന്ന ഒരു പരിസ്ഥിതി വ്യവസ്ഥയുടെ സംരക്ഷണത്തെ കുറിച്ച്‌ 1900 പേരുടെ വാക്കുകേട്ട്‌ നിഗമനത്തിലെത്തുകയാണ്‌ കസ്‌തൂരിരംഗൻ കമ്മിറ്റി. ആദ്യത്തെ 1750 പേരിൽ 53 ശതമാനവും ഖനനലോബിയിൽ പെട്ടവരാണെന്ന്‌ കസ്‌തൂരിരംഗൻ കമ്മിറ്റി റിപ്പോർട്ട്‌ തന്നെ സൂചിപ്പിക്കുന്നുണ്ട്‌.

കസ്‌തൂരിരംഗൻ കമ്മിറ്റി പശ്ചിമഘട്ടത്തെ പൊതുവിൽ രണ്ടായി തിരിക്കുകയായിരുന്നു - സ്വാഭാവിക പ്രകൃതിമേഖല (Natural Land Scape), സാംസ്‌കാരിക പ്രകൃതിമേഖല (Cultural Land Scape) എന്നിങ്ങനെ. ഇതിൽ സ്വാഭാവിക പ്രകൃതിമേഖലയെ മാത്രമാണ്‌ കസ്‌തൂരിരംഗൻ പരിസ്ഥിതി ദുർബലമേഖലയായി കണക്കാക്കിയത്‌.

കസ്‌തൂരിരംഗൻ കമ്മിറ്റി പശ്ചിമഘട്ടത്തെ പൊതുവിൽ രണ്ടായി തിരിക്കുകയായിരുന്നു - സ്വാഭാവിക പ്രകൃതിമേഖല (Natural Land Scape), സാംസ്‌കാരിക പ്രകൃതിമേഖല (Cultural Land Scape) എന്നിങ്ങനെ. ഇതിൽ സ്വാഭാവിക പ്രകൃതിമേഖലയെ മാത്രമാണ്‌ കസ്‌തൂരിരംഗൻ പരിസ്ഥിതി ദുർബലമേഖലയായി കണക്കാക്കിയത്‌.

ഇതുപ്രകാരം പശ്ചിമഘട്ടമേഖലയുടെ 37% മാത്രമാണ്‌ പരിസ്ഥിതി ദുർബലമേഖല. കേരളത്തിലെ പശ്ചിമഘട്ടമേഖലയിൽ 44% ആണ്‌ പരിസ്ഥിതി പ്രധാനമേഖല. ഗണ്യമായ മനുഷ്യഇടപെടൽ നടക്കുന്ന സാംസ്‌കാരിക മേഖലയെ പരിസ്ഥിതി പ്രധാനമേഖലയിൽ നിന്നും കസ്‌തൂരിരംഗൻ കമ്മിറ്റി ഒഴിവാക്കി. 63 ശതമാനം പശ്ചിമഘട്ടപ്രദേ ശത്തും ഇന്നത്തെ നിലയിൽ തന്നെ കാര്യങ്ങൾ പോകട്ടെ എന്നാണ്‌ ചുരുക്ക ത്തിൽ കസ്‌തൂരിരംഗൻ കമ്മിറ്റിയുടെ ശുപാർശ. പരിസ്ഥിതി പ്രധാന മേഖലയിൽ നടപ്പാക്കാനുള്ള നിർദേശങ്ങൾ ഇനി പറയുന്നവയാണ്‌.

ഇതുപ്രകാരം പശ്ചിമഘട്ടമേഖലയുടെ 37% മാത്രമാണ്‌ പരിസ്ഥിതി ദുർബലമേഖല. കേരളത്തിലെ പശ്ചിമഘട്ടമേഖലയിൽ 44% ആണ്‌ പരിസ്ഥിതി പ്രധാനമേഖല. ഗണ്യമായ മനുഷ്യഇടപെടൽ നടക്കുന്ന സാംസ്‌കാരിക മേഖലയെ പരിസ്ഥിതി പ്രധാനമേഖലയിൽ നിന്നും കസ്‌തൂരിരംഗൻ കമ്മിറ്റി ഒഴിവാക്കി. 63 ശതമാനം പശ്ചിമഘട്ടപ്രദേ ശത്തും ഇന്നത്തെ നിലയിൽ തന്നെ കാര്യങ്ങൾ പോകട്ടെ എന്നാണ്‌ ചുരുക്ക ത്തിൽ കസ്‌തൂരിരംഗൻ കമ്മിറ്റിയുടെ ശുപാർശ. പരിസ്ഥിതി പ്രധാന മേഖലയിൽ നടപ്പാക്കാനുള്ള നിർദേശങ്ങൾ ഇനി പറയുന്നവയാണ്‌.

20000 ച.മീറ്ററിലധികം (5 ഏക്കർ) വിസ്‌തൃതിയുള്ള നിർമ്മാണങ്ങൾ അനുവദിക്കരുതത്രേ! (വനംമേഖലയിൽ 20000 ച.മീറ്റർ വരെ വിസ്‌തൃതി യുള്ള നിർമ്മാണമാകാമെന്നർഥം)

20000 ച.മീറ്ററിലധികം (5 ഏക്കർ) വിസ്‌തൃതിയുള്ള നിർമ്മാണങ്ങൾ അനുവദിക്കരുതത്രേ! (വനംമേഖലയിൽ 20000 ച.മീറ്റർ വരെ വിസ്‌തൃതി യുള്ള നിർമ്മാണമാകാമെന്നർഥം)

ഈ കുറിപ്പടി ഒരു കാര്യം വ്യക്തമാക്കുന്നു. കനത്ത കാട്ടിലും ഭൂമി കൈമാറ്റം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുകയും വൻകിടജലവൈദ്യുതപദ്ധതികൾക്ക്‌ വേണ്ടി വാദിക്കുകയുമാണ്‌ കസ്‌തൂരിരംഗൻ ചെയ്യുന്നത്‌. തോക്കും കാവലും ഏർപ്പെടുത്തി സംരക്ഷിക്കുന്ന വനപ്രദേശം മാത്രമാണ്‌ കസ്‌തൂരിരംഗൻ കമ്മിറ്റിയുടെ `പരിസ്ഥിതി ദുർബല'മേഖല. കമ്മിറ്റി നിർദേശിക്കുന്ന 37 ശതമാനം വരുന്ന സ്വാഭാവിക പ്രകൃതി സംരക്ഷിക്കണമെങ്കിൽപ്പോലും അതിനു ചുറ്റുപാടുമുള്ള നല്ലൊരു ഭാഗം സംരക്ഷിച്ചു നിർത്തേണ്ടതുണ്ട്‌. ചുരുക്കത്തിൽ കമ്മിറ്റി നിർദേശിക്കുന്ന 67 ശതമാനം തകർന്നുപോകാതെ നിലനിന്നാൽ മാത്രമേ 37 ശതമാനം സ്വാഭാവികമേഖലയെ സംരക്ഷിച്ച്‌ നിലനിർത്താൻ കഴിയൂ എന്ന തിരിച്ചറിവ്‌ കമ്മിറ്റിക്ക്‌ ഇല്ലാതെ പോയതാണോ?

ഈ കുറിപ്പടി ഒരു കാര്യം വ്യക്തമാക്കുന്നു. കനത്ത കാട്ടിലും ഭൂമി കൈമാറ്റം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുകയും വൻകിടജലവൈദ്യുതപദ്ധതികൾക്ക്‌ വേണ്ടി വാദിക്കുകയുമാണ്‌ കസ്‌തൂരിരംഗൻ ചെയ്യുന്നത്‌. തോക്കും കാവലും ഏർപ്പെടുത്തി സംരക്ഷിക്കുന്ന വനപ്രദേശം മാത്രമാണ്‌ കസ്‌തൂരിരംഗൻ കമ്മിറ്റിയുടെ `പരിസ്ഥിതി ദുർബല'മേഖല. കമ്മിറ്റി നിർദേശിക്കുന്ന 37 ശതമാനം വരുന്ന സ്വാഭാവിക പ്രകൃതി സംരക്ഷിക്കണമെങ്കിൽപ്പോലും അതിനു ചുറ്റുപാടുമുള്ള നല്ലൊരു ഭാഗം സംരക്ഷിച്ചു നിർത്തേണ്ടതുണ്ട്‌. ചുരുക്കത്തിൽ കമ്മിറ്റി നിർദേശിക്കുന്ന 67 ശതമാനം തകർന്നുപോകാതെ നിലനിന്നാൽ മാത്രമേ 37 ശതമാനം സ്വാഭാവികമേഖലയെ സംരക്ഷിച്ച്‌ നിലനിർത്താൻ കഴിയൂ എന്ന തിരിച്ചറിവ്‌ കമ്മിറ്റിക്ക്‌ ഇല്ലാതെ പോയതാണോ?

പശ്ചിമഘട്ടപ്രദേശത്തിന്റെ സംരക്ഷണത്തിനും ഹരിതവികസനപാത യ്‌ക്കും ഒറ്റനോട്ടത്തിൽ ആകർഷകമാകുന്ന ചില പരിഹാരങ്ങൾ കസ്‌തൂരിരംഗൻ കമ്മിറ്റി മുന്നോട്ട്‌ വയ്‌ക്കുന്നുണ്ട്‌: പരിസ്ഥിതിസേവനങ്ങൾക്കും വ്യവസ്ഥയ്‌ക്കും വിലയിടുക ; എന്നിട്ട്‌ അതിനനുസരിച്ച്‌ പ്രോത്സാഹനം പ്രഖ്യാപിച്ച്‌ പരിപാലനവും പരിസ്ഥിതിസംരക്ഷണവും ഉറപ്പാക്കുക. പ്രകൃതി സമ്പത്ത്‌ അപ്പാടെ കവർന്ന്‌ ലാഭം കുന്നുകൂട്ടുന്നവർക്ക്‌ `പ്രോത്സാഹനം' നൽകി പരിസ്ഥിതി സംരക്ഷിച്ചുകളയാമെന്ന വ്യാമോഹമാണ്‌ ഇതിൽ കാണുന്നത്‌. മനുഷ്യനും പ്രകൃതിയും പ്രതിപ്രവർത്തി ക്കുന്നിടത്താണ്‌ ഗണ്യമായ പരിസ്ഥിതിപ്രശ്‌നങ്ങളുണ്ടാകുന്നത്‌. പശ്ചിമ ഘട്ടത്തിലെ 63 ശതമാനം വരുന്ന മനുഷ്യ ഇടപെടൽ മേഖലയെ പരിധിയിൽ നിന്നൊഴിവാക്കി എന്ത്‌ പരിസ്ഥിതി പരിപാലനമാണ്‌ കസ്‌തൂരി രംഗൻ കമ്മിറ്റി ശുപാർശ ചെയ്യുന്നത്‌? ഇന്നത്തെ അതിദ്രുത ലാഭവഴികൾക്ക്‌ പച്ചക്കൊടി വീശുകമാത്രമായിരിക്കും ഫലം. ഗാഡ്‌ഗിൽ കമ്മിറ്റിയാകട്ടെ പശ്ചിമഘട്ടപ്രദേശത്തെ ഒറ്റപ്പെട്ട തുരുത്തുകളായി തിരിക്കുകയല്ല, തുടർച്ചയുള്ള ഒരു ജൈവവ്യവസ്ഥയായി കാണുകയാണ്‌. അവിടെ ജനപങ്കാളിത്തത്തോടെ, നിലനിൽക്കുന്ന ഭാവിക്കുവേണ്ടിയുള്ള, ശീലങ്ങളും ചിട്ട കളും നിർദേശിക്കുമ്പോൾ `അതിവേഗലാഭ'മോഹങ്ങളെ തള്ളിക്കളയുക യാണ്‌ ഗാഡ്‌ഗിൽ കമ്മിറ്റി ചെയ്യുന്നത്‌. കസ്‌തൂരിരംഗൻ കമ്മിറ്റി, ഗാഡ്‌ ഗിൽ കമ്മിറ്റിയെ തിരുത്തുന്നത്‌, `ഇന്നത്തെ കമ്പോളവഴികളിലൂടെ' തന്നെ പോകാനുള്ള സമ്മതി സൃഷ്‌ടിച്ചുകൊണ്ടാണ്‌. വിനാശകര മായ ഇന്നത്തെ പാതയെക്കുറിച്ച്‌ ഒരു പുനർചിന്തനത്തിന്‌പോലും കസ്‌തൂരിരംഗൻ റിപ്പോർട്ട്‌ പ്രചോദനമാകുന്നില്ല എന്നതാണ്‌ വസ്‌തുത.

പശ്ചിമഘട്ടപ്രദേശത്തിന്റെ സംരക്ഷണത്തിനും ഹരിതവികസനപാത യ്‌ക്കും ഒറ്റനോട്ടത്തിൽ ആകർഷകമാകുന്ന ചില പരിഹാരങ്ങൾ കസ്‌തൂരിരംഗൻ കമ്മിറ്റി മുന്നോട്ട്‌ വയ്‌ക്കുന്നുണ്ട്‌: പരിസ്ഥിതിസേവനങ്ങൾക്കും വ്യവസ്ഥയ്‌ക്കും വിലയിടുക ; എന്നിട്ട്‌ അതിനനുസരിച്ച്‌ പ്രോത്സാഹനം പ്രഖ്യാപിച്ച്‌ പരിപാലനവും പരിസ്ഥിതിസംരക്ഷണവും ഉറപ്പാക്കുക. പ്രകൃതി സമ്പത്ത്‌ അപ്പാടെ കവർന്ന്‌ ലാഭം കുന്നുകൂട്ടുന്നവർക്ക്‌ `പ്രോത്സാഹനം' നൽകി പരിസ്ഥിതി സംരക്ഷിച്ചുകളയാമെന്ന വ്യാമോഹമാണ്‌ ഇതിൽ കാണുന്നത്‌. മനുഷ്യനും പ്രകൃതിയും പ്രതിപ്രവർത്തി ക്കുന്നിടത്താണ്‌ ഗണ്യമായ പരിസ്ഥിതിപ്രശ്‌നങ്ങളുണ്ടാകുന്നത്‌. പശ്ചിമ ഘട്ടത്തിലെ 63 ശതമാനം വരുന്ന മനുഷ്യ ഇടപെടൽ മേഖലയെ പരിധിയിൽ നിന്നൊഴിവാക്കി എന്ത്‌ പരിസ്ഥിതി പരിപാലനമാണ്‌ കസ്‌തൂരി രംഗൻ കമ്മിറ്റി ശുപാർശ ചെയ്യുന്നത്‌? ഇന്നത്തെ അതിദ്രുത ലാഭവഴികൾക്ക്‌ പച്ചക്കൊടി വീശുകമാത്രമായിരിക്കും ഫലം. ഗാഡ്‌ഗിൽ കമ്മിറ്റിയാകട്ടെ പശ്ചിമഘട്ടപ്രദേശത്തെ ഒറ്റപ്പെട്ട തുരുത്തുകളായി തിരിക്കുകയല്ല, തുടർച്ചയുള്ള ഒരു ജൈവവ്യവസ്ഥയായി കാണുകയാണ്‌. അവിടെ ജനപങ്കാളിത്തത്തോടെ, നിലനിൽക്കുന്ന ഭാവിക്കുവേണ്ടിയുള്ള, ശീലങ്ങളും ചിട്ട കളും നിർദേശിക്കുമ്പോൾ `അതിവേഗലാഭ'മോഹങ്ങളെ തള്ളിക്കളയുക യാണ്‌ ഗാഡ്‌ഗിൽ കമ്മിറ്റി ചെയ്യുന്നത്‌. കസ്‌തൂരിരംഗൻ കമ്മിറ്റി, ഗാഡ്‌ ഗിൽ കമ്മിറ്റിയെ തിരുത്തുന്നത്‌, `ഇന്നത്തെ കമ്പോളവഴികളിലൂടെ' തന്നെ പോകാനുള്ള സമ്മതി സൃഷ്‌ടിച്ചുകൊണ്ടാണ്‌. വിനാശകര മായ ഇന്നത്തെ പാതയെക്കുറിച്ച്‌ ഒരു പുനർചിന്തനത്തിന്‌പോലും കസ്‌തൂരിരംഗൻ റിപ്പോർട്ട്‌ പ്രചോദനമാകുന്നില്ല എന്നതാണ്‌ വസ്‌തുത.

ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ടിനെപ്പറ്റി കേരളത്തിൽ നടന്ന മറ്റ്‌ ചില ചർച്ചകൾ കൂടി പരിശോധിക്കാം.

ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ടിനെപ്പറ്റി കേരളത്തിൽ നടന്ന മറ്റ്‌ ചില ചർച്ചകൾ കൂടി പരിശോധിക്കാം.

2012 ഡിസംബർ 20നാണ്‌ ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ട്‌ സംബന്ധിച്ച്‌ ചർച്ച കേരള നിയമസഭയിൽ നടന്നത്‌. 28 എം.എൽ.എ മാർ പങ്കെടുത്ത ചർച്ചയിൽ അനുകൂലമായും പ്രതികൂലമായും വാദഗതികളുണ്ടായി. ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ടിന്റെ ഉള്ളടക്കം യഥാർഥത്തിൽ എന്താണ്‌, എന്തല്ല എന്നും, വസ്‌തുതാപരമായി അത്‌ കൃഷിക്കും കൃഷിക്കാർക്കും അനുകൂല മാണെന്നും ചില എം.എൽ.എമാർ സൂചിപ്പിച്ചു. എന്നാൽ, ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ട്‌ അശനിപാതമാണ്‌, ഇടിത്തീയാണ്‌, പഞ്ചസാരയിൽ പൊതിഞ്ഞ സ്റ്റീൽബോംബാണ്‌, കർഷകവിരുദ്ധമാണ്‌, ശബരിമലയെ തകർക്കുന്ന താണ്‌, പട്ടയം നൽകാതിരിക്കുന്നതാണ്‌ എന്നൊക്കെ ചർച്ചയിൽ വേറെ എം.എൽ.എമാർ ഉന്നയിച്ചു. ഇത്തരക്കാർക്കായിരുന്നു ചർച്ചയിൽ ഭൂരി പക്ഷം. അതുകൊണ്ടു തന്നെ പരിസ്ഥിതിസംരക്ഷണത്തിന്റെ കാര്യത്തിൽ ഒരു മാമൂൽ താൽപ്പര്യം പ്രകടിക്കുകയും ഒപ്പം പരിസ്ഥിതി വിരുദ്ധമായി ഇന്ന്‌ നടക്കുന്ന കാര്യങ്ങളെയെല്ലാം പരോക്ഷമായി അംഗീകരിക്കുകയുമായിരുന്നു. അതിനാൽ, ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ടിന്‌ കേരള നിയമസഭയും കേരളത്തിലെ രാഷ്ട്രീയപ്പാർട്ടികളും പൊതുവിൽ എതിരാണെന്ന സന്ദേശം ജനങ്ങളിലേയ്‌ക്ക്‌ എത്തിക്കാനാണ്‌ നിയമസഭാ ചർച്ചകൾ സഹായിച്ചത്‌. 2012 ഡിസംബർ 20ന്‌ തന്നെ തിരുവനന്തപുരം പാളയം രക്തസാക്ഷി മണ്ഡപത്തിൽ ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ടിന്നെതിരായി സർവകക്ഷി പ്രതിഷേധയോഗവും സംഘടിപ്പിച്ചിരുന്നു. അതിന്റെ ഒരു അനുബന്ധം മാത്രമായിരുന്നു നിയമസഭാചർച്ച. 2013 ജനുവരി 18ന്‌ കസ്‌തൂരിരംഗൻ കമ്മറ്റിയുടെ നേതൃത്വ ത്തിൽ നടത്തിയ സർവകക്ഷിയോഗത്തിലും ഈ നിലപാടിന്നാണ്‌ രാഷ്ട്രീയപ്പാർട്ടികൾ ഊന്നൽ നൽകിയത്‌.

2012 ഡിസംബർ 20നാണ്‌ ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ട്‌ സംബന്ധിച്ച്‌ ചർച്ച കേരള നിയമസഭയിൽ നടന്നത്‌. 28 എം.എൽ.എ മാർ പങ്കെടുത്ത ചർച്ചയിൽ അനുകൂലമായും പ്രതികൂലമായും വാദഗതികളുണ്ടായി. ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ടിന്റെ ഉള്ളടക്കം യഥാർഥത്തിൽ എന്താണ്‌, എന്തല്ല എന്നും, വസ്‌തുതാപരമായി അത്‌ കൃഷിക്കും കൃഷിക്കാർക്കും അനുകൂല മാണെന്നും ചില എം.എൽ.എമാർ സൂചിപ്പിച്ചു. എന്നാൽ, ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ട്‌ അശനിപാതമാണ്‌, ഇടിത്തീയാണ്‌, പഞ്ചസാരയിൽ പൊതിഞ്ഞ സ്റ്റീൽബോംബാണ്‌, കർഷകവിരുദ്ധമാണ്‌, ശബരിമലയെ തകർക്കുന്ന താണ്‌, പട്ടയം നൽകാതിരിക്കുന്നതാണ്‌ എന്നൊക്കെ ചർച്ചയിൽ വേറെ എം.എൽ.എമാർ ഉന്നയിച്ചു. ഇത്തരക്കാർക്കായിരുന്നു ചർച്ചയിൽ ഭൂരി പക്ഷം. അതുകൊണ്ടു തന്നെ പരിസ്ഥിതിസംരക്ഷണത്തിന്റെ കാര്യത്തിൽ ഒരു മാമൂൽ താൽപ്പര്യം പ്രകടിക്കുകയും ഒപ്പം പരിസ്ഥിതി വിരുദ്ധമായി ഇന്ന്‌ നടക്കുന്ന കാര്യങ്ങളെയെല്ലാം പരോക്ഷമായി അംഗീകരിക്കുകയുമായിരുന്നു. അതിനാൽ, ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ടിന്‌ കേരള നിയമസഭയും കേരളത്തിലെ രാഷ്ട്രീയപ്പാർട്ടികളും പൊതുവിൽ എതിരാണെന്ന സന്ദേശം ജനങ്ങളിലേയ്‌ക്ക്‌ എത്തിക്കാനാണ്‌ നിയമസഭാ ചർച്ചകൾ സഹായിച്ചത്‌. 2012 ഡിസംബർ 20ന്‌ തന്നെ തിരുവനന്തപുരം പാളയം രക്തസാക്ഷി മണ്ഡപത്തിൽ ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ടിന്നെതിരായി സർവകക്ഷി പ്രതിഷേധയോഗവും സംഘടിപ്പിച്ചിരുന്നു. അതിന്റെ ഒരു അനുബന്ധം മാത്രമായിരുന്നു നിയമസഭാചർച്ച. 2013 ജനുവരി 18ന്‌ കസ്‌തൂരിരംഗൻ കമ്മറ്റിയുടെ നേതൃത്വ ത്തിൽ നടത്തിയ സർവകക്ഷിയോഗത്തിലും ഈ നിലപാടിന്നാണ്‌ രാഷ്ട്രീയപ്പാർട്ടികൾ ഊന്നൽ നൽകിയത്‌.

2012 നവംബർ എട്ടിനാണ്‌ ഇടുക്കിജില്ലയിലെ പള്ളികളിൽ വായിച്ച ഇടയലേഖനം തയാറാക്കിയത്‌. ഇടയലേഖനത്തിൽ ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർ ട്ടിന്‌ നൽകിയ വിശേഷണം ``പശ്ചിമഘട്ടത്തിൽ ജീവിക്കുന്ന സകല മനുഷ്യരെയും അതീവ ദോഷകരമായി ബാധിക്കുന്ന റിപ്പോർട്ട്‌'' എന്നാണ്‌. ``പരിസ്ഥിതിസംരക്ഷണത്തിന്റെ പേര്‌ പറഞ്ഞ്‌, ഒരു ജനതയെ പിറകി ലേയ്‌ക്ക്‌ വലിക്കുന്നതിനും, അതുവഴി നമ്മെ ചൂഷണം ചെയ്യാൻ വിദേശി കളെയും വൻകമ്പനികളെയും അനുവദിക്കുന്നതിനും വേണ്ടിയുള്ള അന്താരാഷ്ട്രഗൂഢാലോചനകളുടെ ഒരു ഭാഗമാണ്‌ ഈ ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ട്‌. അതുകൊണ്ടുതന്നെ ഈ കർഷകവിരുദ്ധറിപ്പോർട്ടിനെ നാം ഒരുമിച്ച്‌ എതിർക്കണം.'' ഇതായിരുന്നു ഇടയലേഖനത്തിലെ അഭ്യർഥന. ഒരു വിദഗ്‌ധറിപ്പോർട്ടിനെ ജനങ്ങൾക്കിടയിൽ പരിഭ്രാന്തി പരത്താനായി ഉപയോഗിക്കാവുന്നതിന്റെ ഏറ്റവും നല്ല ഉദാഹരണമായി ഈ ഇടയ ലേഖനത്തെ കാണാവുന്നതാണ്‌.

2012 നവംബർ എട്ടിനാണ്‌ ഇടുക്കിജില്ലയിലെ പള്ളികളിൽ വായിച്ച ഇടയലേഖനം തയാറാക്കിയത്‌. ഇടയലേഖനത്തിൽ ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർ ട്ടിന്‌ നൽകിയ വിശേഷണം ``പശ്ചിമഘട്ടത്തിൽ ജീവിക്കുന്ന സകല മനുഷ്യരെയും അതീവ ദോഷകരമായി ബാധിക്കുന്ന റിപ്പോർട്ട്‌'' എന്നാണ്‌. ``പരിസ്ഥിതിസംരക്ഷണത്തിന്റെ പേര്‌ പറഞ്ഞ്‌, ഒരു ജനതയെ പിറകി ലേയ്‌ക്ക്‌ വലിക്കുന്നതിനും, അതുവഴി നമ്മെ ചൂഷണം ചെയ്യാൻ വിദേശി കളെയും വൻകമ്പനികളെയും അനുവദിക്കുന്നതിനും വേണ്ടിയുള്ള അന്താരാഷ്ട്രഗൂഢാലോചനകളുടെ ഒരു ഭാഗമാണ്‌ ഈ ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ട്‌. അതുകൊണ്ടുതന്നെ ഈ കർഷകവിരുദ്ധറിപ്പോർട്ടിനെ നാം ഒരുമിച്ച്‌ എതിർക്കണം.'' ഇതായിരുന്നു ഇടയലേഖനത്തിലെ അഭ്യർഥന. ഒരു വിദഗ്‌ധറിപ്പോർട്ടിനെ ജനങ്ങൾക്കിടയിൽ പരിഭ്രാന്തി പരത്താനായി ഉപയോഗിക്കാവുന്നതിന്റെ ഏറ്റവും നല്ല ഉദാഹരണമായി ഈ ഇടയ ലേഖനത്തെ കാണാവുന്നതാണ്‌.

2013 ജൂലായ്‌ 18നാണ്‌ നാഷനൽ ഗ്രീൻ ട്രിബ്യൂണലിന്റെ ഒടുവിലത്തെ വിധി വന്നത്‌. പരിസ്ഥിതിസംരക്ഷണത്തിന്‌ വേണ്ട നടപടികൾ എടുക്കാതിരുന്നാൽ, അതിന്നെതിരായി ഫയൽചെയ്യുന്ന എല്ലാ സിവിൽ കേസുകളും ഏറ്റെടുക്കാനും വിചാരണ ചെയ്യാനും തങ്ങൾക്ക്‌ അധികാരമുണ്ടെ ന്നാണ്‌ ഗ്രീൻട്രിബ്യൂണലിന്റെ നിഗമനം. പശ്ചിമഘട്ടം പാരിസ്ഥിതിക മായി വളരെ ലോലമാണെന്നും, അത്‌ സംരക്ഷിക്കേണ്ടതാണെന്നുമുള്ള കാര്യം സംശയലേശമെന്യെ ബോധ്യപ്പെട്ടതാണെന്നും ട്രിബ്യൂണൽ അഭി പ്രായപ്പെട്ടു. മാധവ്‌ ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ടിന്റെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ ഇക്കാര്യങ്ങൾ സംബന്ധിച്ച നിർദേശങ്ങൾ ബന്ധപ്പെട്ട സംസ്ഥാനസർക്കാരുകൾക്ക്‌ നൽകണമെന്ന്‌ ഗോവ കേന്ദ്രമാക്കി പ്രവർത്തിക്കുന്ന രണ്ട്‌ പരിസ്ഥിതി സംഘടനകൾ നൽകിയ പരാതിയിൽ തങ്ങൾക്ക്‌ ഈ കേസ്‌ പരിഗണി ക്കാൻ അർഹതയുണ്ടെന്ന്‌ തീർപ്പുകൽപ്പിക്കുകയാണ്‌ ഗ്രീൻ ട്രിബ്യൂണൽ ചെയ്‌തത്‌.

2013 ജൂലായ്‌ 18നാണ്‌ നാഷനൽ ഗ്രീൻ ട്രിബ്യൂണലിന്റെ ഒടുവിലത്തെ വിധി വന്നത്‌. പരിസ്ഥിതിസംരക്ഷണത്തിന്‌ വേണ്ട നടപടികൾ എടുക്കാതിരുന്നാൽ, അതിന്നെതിരായി ഫയൽചെയ്യുന്ന എല്ലാ സിവിൽ കേസുകളും ഏറ്റെടുക്കാനും വിചാരണ ചെയ്യാനും തങ്ങൾക്ക്‌ അധികാരമുണ്ടെ ന്നാണ്‌ ഗ്രീൻട്രിബ്യൂണലിന്റെ നിഗമനം. പശ്ചിമഘട്ടം പാരിസ്ഥിതിക മായി വളരെ ലോലമാണെന്നും, അത്‌ സംരക്ഷിക്കേണ്ടതാണെന്നുമുള്ള കാര്യം സംശയലേശമെന്യെ ബോധ്യപ്പെട്ടതാണെന്നും ട്രിബ്യൂണൽ അഭി പ്രായപ്പെട്ടു. മാധവ്‌ ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ടിന്റെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ ഇക്കാര്യങ്ങൾ സംബന്ധിച്ച നിർദേശങ്ങൾ ബന്ധപ്പെട്ട സംസ്ഥാനസർക്കാരുകൾക്ക്‌ നൽകണമെന്ന്‌ ഗോവ കേന്ദ്രമാക്കി പ്രവർത്തിക്കുന്ന രണ്ട്‌ പരിസ്ഥിതി സംഘടനകൾ നൽകിയ പരാതിയിൽ തങ്ങൾക്ക്‌ ഈ കേസ്‌ പരിഗണി ക്കാൻ അർഹതയുണ്ടെന്ന്‌ തീർപ്പുകൽപ്പിക്കുകയാണ്‌ ഗ്രീൻ ട്രിബ്യൂണൽ ചെയ്‌തത്‌.

==ഭൂഉപയോഗത്തിലെ സാമൂഹികനിയന്ത്രണം==

==ഭൂഉപയോഗത്തിലെ സാമൂഹികനിയന്ത്രണം==

വിഭവസമ്പന്നമാണ്‌ നമ്മുടെ ഇന്ത്യ. മണലാരണ്യമായ രാജസ്ഥാനിൽ പോലും അഞ്ചോ ആറോ മീറ്റർ കുഴിച്ചാൽ മാർബിൾ ലഭിക്കുന്നുണ്ട്‌. ഝാർഖണ്ഡിലെ വനമേഖല ശ്രദ്ധിക്കപ്പെടുന്നത്‌ മരങ്ങളാലല്ല. മണ്ണിനടിയിലെ ധാതുനിക്ഷേപങ്ങളാലാണ്‌. അവിടെയാണ്‌ ഏറ്റവും കൂടുതൽ കൽക്കരിയും ഇരുമ്പയിരും കിട്ടുന്നത്‌. കൃഷ്‌ണ-ഗോദാവരി തടങ്ങളിൽ നെല്ലും ഗോതമ്പും മാത്രമല്ല വിളയുന്നത്‌, അവക്കടിയിലെ പ്രകൃതി വാതകനിക്ഷേപം കൂടിയാണ്‌. ഝാറിയ കൽക്കരിപ്പാടത്ത്‌ ജനങ്ങൾ ജീവിക്കുന്നതുതന്നെ `നിധി കാക്കുന്ന ഭൂത'ങ്ങളെ പോലെയാണ്‌. അവർ എപ്പോൾ വേണമെങ്കിലും ആട്ടിയോടിക്കപ്പെടാവുന്നതേയുള്ളു. ഇവിടെ പ്രൊഫസർ ഗാഡ്‌ഗിലിന്റെ തന്നെ ഒന്നുരണ്ടു വരികൾ ഉദ്ധരിക്കട്ടെ : ``ജനസംഖ്യയിൽ ഒരു ചെറുന്യൂനപക്ഷം സമ്പത്തിന്റെയും രാഷ്ട്രീയാധി കാരത്തിന്റെയും വലിയൊരു ഭാഗം കൈക്കലാക്കി വച്ചിരിക്കയാണ്‌. അതോടൊപ്പം തന്നെ, ഒരാൾക്ക്‌ ഒരു വോട്ട്‌ എന്നതിൽ നിന്ന്‌ ഒരു രൂപ യ്‌ക്ക്‌ ഒരു വോട്ട്‌ എന്ന നിലയിലേയ്‌ക്ക്‌ ജനാധിപത്യം ദുർബലപ്പെടുക യുമാണ്‌. ഈ സാഹചര്യത്തിൽ, സമ്പദ്‌ഘടനയെയും രാഷ്ട്രീയവ്യവ സ്ഥയെയും തങ്ങൾക്കനുകൂലമായി, നിരന്തരം മാറ്റിമറിക്കാൻ സമ്പന്ന ർക്ക്‌ കഴിയുന്ന സ്ഥിതിയാണ്‌. ഇതാകട്ടെ ഒരു ന്യായീകരണവുമില്ലാത്ത ലാഭത്തിന്‌ വേണ്ടി നടത്തുന്നതാണ്‌'' (Science Democracy and Ecology in India). മൂലധനത്തിന്റെ പ്രാകൃതമായ സ്വരൂപണത്തിന്‌ ആക്കം കൂട്ടുന്ന ചങ്ങാതിമാരാണ്‌ ഇന്ന്‌ ഭരണാധികാരികളും മുതലാളിമാരും ഉദ്യോഗസ്ഥരുമെല്ലാം തന്നെ. ഈ ചങ്ങാത്തമുതലാളിത്തത്തിന്‌ ശക്തി പകരുന്ന ഏത്‌ നിലപാടുകളെയും എതിർത്ത്‌ പരാജയപ്പെടുത്തുക എന്നത്‌ ഇന്നൊരു പ്രധാന സമരം തന്നെയാണ്‌. ഗാഡ്‌ഗിൽ കമ്മിറ്റി നിർദ്ദേശങ്ങൾ പ്രസക്തമാകുന്നത്‌ ഈ പശ്ചാത്തലത്തിലാണ്‌.

വിഭവസമ്പന്നമാണ്‌ നമ്മുടെ ഇന്ത്യ. മണലാരണ്യമായ രാജസ്ഥാനിൽ പോലും അഞ്ചോ ആറോ മീറ്റർ കുഴിച്ചാൽ മാർബിൾ ലഭിക്കുന്നുണ്ട്‌. ഝാർഖണ്ഡിലെ വനമേഖല ശ്രദ്ധിക്കപ്പെടുന്നത്‌ മരങ്ങളാലല്ല. മണ്ണിനടിയിലെ ധാതുനിക്ഷേപങ്ങളാലാണ്‌. അവിടെയാണ്‌ ഏറ്റവും കൂടുതൽ കൽക്കരിയും ഇരുമ്പയിരും കിട്ടുന്നത്‌. കൃഷ്‌ണ-ഗോദാവരി തടങ്ങളിൽ നെല്ലും ഗോതമ്പും മാത്രമല്ല വിളയുന്നത്‌, അവക്കടിയിലെ പ്രകൃതി വാതകനിക്ഷേപം കൂടിയാണ്‌. ഝാറിയ കൽക്കരിപ്പാടത്ത്‌ ജനങ്ങൾ ജീവിക്കുന്നതുതന്നെ `നിധി കാക്കുന്ന ഭൂത'ങ്ങളെ പോലെയാണ്‌. അവർ എപ്പോൾ വേണമെങ്കിലും ആട്ടിയോടിക്കപ്പെടാവുന്നതേയുള്ളു. ഇവിടെ പ്രൊഫസർ ഗാഡ്‌ഗിലിന്റെ തന്നെ ഒന്നുരണ്ടു വരികൾ ഉദ്ധരിക്കട്ടെ : ``ജനസംഖ്യയിൽ ഒരു ചെറുന്യൂനപക്ഷം സമ്പത്തിന്റെയും രാഷ്ട്രീയാധി കാരത്തിന്റെയും വലിയൊരു ഭാഗം കൈക്കലാക്കി വച്ചിരിക്കയാണ്‌. അതോടൊപ്പം തന്നെ, ഒരാൾക്ക്‌ ഒരു വോട്ട്‌ എന്നതിൽ നിന്ന്‌ ഒരു രൂപ യ്‌ക്ക്‌ ഒരു വോട്ട്‌ എന്ന നിലയിലേയ്‌ക്ക്‌ ജനാധിപത്യം ദുർബലപ്പെടുക യുമാണ്‌. ഈ സാഹചര്യത്തിൽ, സമ്പദ്‌ഘടനയെയും രാഷ്ട്രീയവ്യവ സ്ഥയെയും തങ്ങൾക്കനുകൂലമായി, നിരന്തരം മാറ്റിമറിക്കാൻ സമ്പന്ന ർക്ക്‌ കഴിയുന്ന സ്ഥിതിയാണ്‌. ഇതാകട്ടെ ഒരു ന്യായീകരണവുമില്ലാത്ത ലാഭത്തിന്‌ വേണ്ടി നടത്തുന്നതാണ്‌'' (Science Democracy and Ecology in India). മൂലധനത്തിന്റെ പ്രാകൃതമായ സ്വരൂപണത്തിന്‌ ആക്കം കൂട്ടുന്ന ചങ്ങാതിമാരാണ്‌ ഇന്ന്‌ ഭരണാധികാരികളും മുതലാളിമാരും ഉദ്യോഗസ്ഥരുമെല്ലാം തന്നെ. ഈ ചങ്ങാത്തമുതലാളിത്തത്തിന്‌ ശക്തി പകരുന്ന ഏത്‌ നിലപാടുകളെയും എതിർത്ത്‌ പരാജയപ്പെടുത്തുക എന്നത്‌ ഇന്നൊരു പ്രധാന സമരം തന്നെയാണ്‌. ഗാഡ്‌ഗിൽ കമ്മിറ്റി നിർദ്ദേശങ്ങൾ പ്രസക്തമാകുന്നത്‌ ഈ പശ്ചാത്തലത്തിലാണ്‌.

ഈ സാഹചര്യത്തിൽ, ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ടിന്റെ പൊതുസമീപ നത്തെ ശാസ്‌ത്രസാഹിത്യപരിഷത്ത്‌ അംഗീകരിക്കയാണ്‌. ESZ നിർ ണയം, പശ്ചിമഘട്ട അഥോറിറ്റി, അതിരപ്പള്ളി പദ്ധതി, താലൂക്കുകളുടെ തരംതിരിവ്‌, അണക്കെട്ടുകളുടെ ഡീകമ്മീഷൻ എന്നിവ സംബന്ധിച്ച്‌ ഇനിയും ചർച്ചയാകാവുന്നതാണ്‌. എന്നാൽ ഇന്നത്തേത്‌ പോലെ ഒരു നിഷേധാത്മക നിലപാട്‌ ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ടിനോട്‌ കൈക്കൊള്ളാൻ പാടില്ലെന്ന്‌ തന്നെയാണ്‌ പരിഷത്തിന്റെ നിലപാട്‌. കേരളത്തിന്റെ വിക സനവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട്‌ ചില സമീപനങ്ങൾ പരിഷത്ത്‌ നേരത്തെ തന്നെ മുന്നോട്ട്‌ വച്ചിട്ടുണ്ട്‌. സമ്പത്തുൽപാദനം, സ്ഥായിത്വം, സാമൂഹികനീതി, ആസൂത്രണം, വികേന്ദ്രീകരണം, ജനപങ്കാളിത്തം എന്നിവയ്‌ക്കൊക്കെ ഊന്നൽ നൽകുന്ന ഒരു ഉൽപാദനാധിഷ്‌ഠിത വികസനസമീപനമാണ്‌ പരിഷത്ത്‌ ആഗ്രഹിക്കുന്നത്‌. കേരളം നേരിടുന്ന വികസനപ്രതിസന്ധിക്ക്‌ പരിഹാരമെന്ന നിലയ്‌ക്കാണ്‌ ഈ സമീപനം പരിഷത്ത്‌ കൈക്കൊണ്ടത്‌. പശ്ചിമഘട്ടപ്രദേശത്തെ മൊത്തം കണക്കിലെടുത്താണെങ്കിലും, ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ടും ഇക്കാര്യങ്ങളെല്ലാം പൊതുവിൽ അംഗീകരി ക്കുന്നുണ്ട്‌. അതുകൊണ്ടുതന്നെ, കേരളം പോലൊരു സംസ്ഥാനത്തിന്റെ പല പ്രശ്‌നങ്ങളെയും അഭിമുഖീകരിക്കാൻ സഹായകമായ നിർദേശങ്ങൾ അടങ്ങിയതാണ്‌ ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ട്‌. അതുകൊണ്ട്‌ വളരെ ഗൗരവ ത്തോടെ തന്നെ റിപ്പോർട്ടിനെ പരിഗണിക്കേണ്ടതുണ്ട്‌.

ഈ സാഹചര്യത്തിൽ, ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ടിന്റെ പൊതുസമീപ നത്തെ ശാസ്‌ത്രസാഹിത്യപരിഷത്ത്‌ അംഗീകരിക്കയാണ്‌. ESZ നിർ ണയം, പശ്ചിമഘട്ട അഥോറിറ്റി, അതിരപ്പള്ളി പദ്ധതി, താലൂക്കുകളുടെ തരംതിരിവ്‌, അണക്കെട്ടുകളുടെ ഡീകമ്മീഷൻ എന്നിവ സംബന്ധിച്ച്‌ ഇനിയും ചർച്ചയാകാവുന്നതാണ്‌. എന്നാൽ ഇന്നത്തേത്‌ പോലെ ഒരു നിഷേധാത്മക നിലപാട്‌ ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ടിനോട്‌ കൈക്കൊള്ളാൻ പാടില്ലെന്ന്‌ തന്നെയാണ്‌ പരിഷത്തിന്റെ നിലപാട്‌. കേരളത്തിന്റെ വിക സനവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട്‌ ചില സമീപനങ്ങൾ പരിഷത്ത്‌ നേരത്തെ തന്നെ മുന്നോട്ട്‌ വച്ചിട്ടുണ്ട്‌. സമ്പത്തുൽപാദനം, സ്ഥായിത്വം, സാമൂഹികനീതി, ആസൂത്രണം, വികേന്ദ്രീകരണം, ജനപങ്കാളിത്തം എന്നിവയ്‌ക്കൊക്കെ ഊന്നൽ നൽകുന്ന ഒരു ഉൽപാദനാധിഷ്‌ഠിത വികസനസമീപനമാണ്‌ പരിഷത്ത്‌ ആഗ്രഹിക്കുന്നത്‌. കേരളം നേരിടുന്ന വികസനപ്രതിസന്ധിക്ക്‌ പരിഹാരമെന്ന നിലയ്‌ക്കാണ്‌ ഈ സമീപനം പരിഷത്ത്‌ കൈക്കൊണ്ടത്‌. പശ്ചിമഘട്ടപ്രദേശത്തെ മൊത്തം കണക്കിലെടുത്താണെങ്കിലും, ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ടും ഇക്കാര്യങ്ങളെല്ലാം പൊതുവിൽ അംഗീകരി ക്കുന്നുണ്ട്‌. അതുകൊണ്ടുതന്നെ, കേരളം പോലൊരു സംസ്ഥാനത്തിന്റെ പല പ്രശ്‌നങ്ങളെയും അഭിമുഖീകരിക്കാൻ സഹായകമായ നിർദേശങ്ങൾ അടങ്ങിയതാണ്‌ ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ട്‌. അതുകൊണ്ട്‌ വളരെ ഗൗരവ ത്തോടെ തന്നെ റിപ്പോർട്ടിനെ പരിഗണിക്കേണ്ടതുണ്ട്‌.

നമുക്ക്‌ വേണ്ടത്‌ പരിസ്ഥിതിയുടെ പേരിലുള്ള മൗലികവാദമോ, വികസനത്തിന്റെ പേരിലുള്ള യാന്ത്രികവാദമോ അല്ല. ഒരു പ്രദേശത്തെ ജനങ്ങളും അവരുടെ ജീവിതാനുഭവങ്ങളും സാംസ്‌കാരികമൂല്യങ്ങളും, അതിജീവന-ഉപജീവന പ്രവർത്തനങ്ങളും എല്ലാം പരിഗണിച്ചുകൊണ്ട്‌ തീരുമാനമെടുക്കാൻ കഴിയണം. അതുകൊണ്ടുതന്നെ ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ടിലെ നിർദേശങ്ങളെ കേരളത്തിന്റെ വികസനപ്രശ്‌നങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെടുത്തിയുള്ള നിലപാടുകളാണ്‌ പരിഷത്ത്‌ മുന്നോട്ടുവയ്‌ക്കുന്നത്‌. പശ്ചിമഘട്ടം കേരളത്തിലെ ജനങ്ങളുടെ ആവാസവ്യവസ്ഥയുടെ കേന്ദ്ര സ്ഥാനത്ത്‌ നിൽക്കുന്നു. അതിന്റെ സംരക്ഷണത്തിനായി നിലവിലുള്ള നിയമങ്ങൾ പലതും പഴുതുകളുള്ളതാണ്‌. അതിനാൽ, കൂടുതൽ സമഗ്രമായ നിയമങ്ങൾ വേണ്ടതുണ്ട്‌. ഇതിലേയ്‌ക്കുള്ള ഗാഡ്‌ഗിൽ കമ്മിറ്റി യുടെ നിർദേശങ്ങളും നിലപാടുകളും പൊതുവിൽ സ്വീകാര്യമാണ്‌. ഈ സാഹചര്യത്തിൽ, ഗാഡ്‌ഗിൽ കമ്മിറ്റിയോട്‌ ഒരു നിഷേധ നിലപാട്‌ കൈക്കൊള്ളാൻ പറ്റില്ല, എന്നാൽ ചർച്ചകൾ തുടരുകയും വേണം. അതിനാൽ ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ട്‌ കേന്ദ്രസർക്കാർ അംഗീകരിക്കുകയും അതിലെ നിർദേശങ്ങൾ വിപുലമായി ചർച്ചചെയ്യാനുള്ള വേദികൾ ഒരുക്കുകയും വേണം. റിപ്പോർട്ടിലെ നിർദേശങ്ങൾ കൂടുതൽ ജനോപകാരപ്രദവും പരിസ്ഥിതിസൗഹൃദപരവുമായ രീതിയിൽ നടപ്പാക്കാൻ വേണ്ട സാഹചര്യ മൊരുക്കാൻ ബന്ധപ്പെട്ട സംസ്ഥാനസർക്കാരുകളെല്ലാം തയ്യാറാവേ ണ്ടതുണ്ട്‌. ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ട്‌ കേരളത്തിലെ ജനങ്ങൾക്കിടയിലും ചർച്ച ചെയ്യേണ്ടതുണ്ട്‌. അതിന്‌ മുൻകൈ എടുക്കേണ്ടത്‌ കേരളത്തിലെ രാഷ്‌ട്രീയസമൂഹമാണ്‌. ചർച്ചകൾ നടക്കേണ്ടത്‌ താഴെ തലത്തിൽ പഞ്ചായത്തുകളിലും ഗ്രാമസഭകളിലും കർഷകകൂട്ടായ്‌മകളിലും പാട ശേഖരസമിതികളിലുമൊക്കെയാണ്‌. നമുക്ക്‌ കുറേക്കൂടി വിശാലമായ കാഴ്‌ചപ്പാട്‌ വേണ്ടതുണ്ട്‌. കേരളത്തിൽ പശ്ചിമഘട്ടപ്രദേശം മാത്രം സാമൂഹികനിയന്ത്രണത്തിലായാൽ പോര. കേരളത്തിലെ മുഴുവൻ പ്രദേശ ങ്ങളും - കുന്നും പുഴയും പാടവും നഗരവും അവിടങ്ങളിലെ മനുഷ്യ ഇടപെടലുകളുമെല്ലാം സാമൂഹികമായി നിയന്ത്രിക്കപ്പെടേണ്ടതുണ്ട്‌. ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ടിനെ ഒരു നിമിത്തമാക്കി ഈ ദിശയിലുള്ള ചർച്ച കളും ആരംഭിക്കേണ്ടിയിരിക്കുന്നു.

നമുക്ക്‌ വേണ്ടത്‌ പരിസ്ഥിതിയുടെ പേരിലുള്ള മൗലികവാദമോ, വികസനത്തിന്റെ പേരിലുള്ള യാന്ത്രികവാദമോ അല്ല. ഒരു പ്രദേശത്തെ ജനങ്ങളും അവരുടെ ജീവിതാനുഭവങ്ങളും സാംസ്‌കാരികമൂല്യങ്ങളും, അതിജീവന-ഉപജീവന പ്രവർത്തനങ്ങളും എല്ലാം പരിഗണിച്ചുകൊണ്ട്‌ തീരുമാനമെടുക്കാൻ കഴിയണം. അതുകൊണ്ടുതന്നെ ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ടിലെ നിർദേശങ്ങളെ കേരളത്തിന്റെ വികസനപ്രശ്‌നങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെടുത്തിയുള്ള നിലപാടുകളാണ്‌ പരിഷത്ത്‌ മുന്നോട്ടുവയ്‌ക്കുന്നത്‌. പശ്ചിമഘട്ടം കേരളത്തിലെ ജനങ്ങളുടെ ആവാസവ്യവസ്ഥയുടെ കേന്ദ്ര സ്ഥാനത്ത്‌ നിൽക്കുന്നു. അതിന്റെ സംരക്ഷണത്തിനായി നിലവിലുള്ള നിയമങ്ങൾ പലതും പഴുതുകളുള്ളതാണ്‌. അതിനാൽ, കൂടുതൽ സമഗ്രമായ നിയമങ്ങൾ വേണ്ടതുണ്ട്‌. ഇതിലേയ്‌ക്കുള്ള ഗാഡ്‌ഗിൽ കമ്മിറ്റി യുടെ നിർദേശങ്ങളും നിലപാടുകളും പൊതുവിൽ സ്വീകാര്യമാണ്‌. ഈ സാഹചര്യത്തിൽ, ഗാഡ്‌ഗിൽ കമ്മിറ്റിയോട്‌ ഒരു നിഷേധ നിലപാട്‌ കൈക്കൊള്ളാൻ പറ്റില്ല, എന്നാൽ ചർച്ചകൾ തുടരുകയും വേണം. അതിനാൽ ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ട്‌ കേന്ദ്രസർക്കാർ അംഗീകരിക്കുകയും അതിലെ നിർദേശങ്ങൾ വിപുലമായി ചർച്ചചെയ്യാനുള്ള വേദികൾ ഒരുക്കുകയും വേണം. റിപ്പോർട്ടിലെ നിർദേശങ്ങൾ കൂടുതൽ ജനോപകാരപ്രദവും പരിസ്ഥിതിസൗഹൃദപരവുമായ രീതിയിൽ നടപ്പാക്കാൻ വേണ്ട സാഹചര്യ മൊരുക്കാൻ ബന്ധപ്പെട്ട സംസ്ഥാനസർക്കാരുകളെല്ലാം തയ്യാറാവേ ണ്ടതുണ്ട്‌. ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ട്‌ കേരളത്തിലെ ജനങ്ങൾക്കിടയിലും ചർച്ച ചെയ്യേണ്ടതുണ്ട്‌. അതിന്‌ മുൻകൈ എടുക്കേണ്ടത്‌ കേരളത്തിലെ രാഷ്‌ട്രീയസമൂഹമാണ്‌. ചർച്ചകൾ നടക്കേണ്ടത്‌ താഴെ തലത്തിൽ പഞ്ചായത്തുകളിലും ഗ്രാമസഭകളിലും കർഷകകൂട്ടായ്‌മകളിലും പാട ശേഖരസമിതികളിലുമൊക്കെയാണ്‌. നമുക്ക്‌ കുറേക്കൂടി വിശാലമായ കാഴ്‌ചപ്പാട്‌ വേണ്ടതുണ്ട്‌. കേരളത്തിൽ പശ്ചിമഘട്ടപ്രദേശം മാത്രം സാമൂഹികനിയന്ത്രണത്തിലായാൽ പോര. കേരളത്തിലെ മുഴുവൻ പ്രദേശ ങ്ങളും - കുന്നും പുഴയും പാടവും നഗരവും അവിടങ്ങളിലെ മനുഷ്യ ഇടപെടലുകളുമെല്ലാം സാമൂഹികമായി നിയന്ത്രിക്കപ്പെടേണ്ടതുണ്ട്‌. ഗാഡ്‌ഗിൽ റിപ്പോർട്ടിനെ ഒരു നിമിത്തമാക്കി ഈ ദിശയിലുള്ള ചർച്ച കളും ആരംഭിക്കേണ്ടിയിരിക്കുന്നു.

==അനുബന്ധം 1==

==അനുബന്ധം 1==