"പരിഷത്ത് സംഘടനയുടെ ചരിത്രം" എന്ന താളിന്റെ പതിപ്പുകൾ തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം

എന്നീ ഗാനങ്ങൾ എല്ലാവരേയും രസിപ്പിക്കുന്നതായിരുന്നു, ചിന്തിപ്പിക്കുന്നവയും. മലകളെ നീക്കം ചെയ്യാൻ ശ്രമിക്കുന്ന വൃദ്ധന്റെ കഥയായിരുന്നു 'സമതലം' എന്ന നാടകം. 'ധർമാശുപത്രി' എന്ന ഓട്ടൻ തുള്ളൽ കുത്തഴിഞ്ഞ ഗതാഗത രംഗത്തെ ശോച്യാവസ്ഥയും തുറന്നുകാട്ടിയിരുന്നു. നരബലി, ഗലീലിയോ എന്നീ വിൽപാട്ടുകളും ധാരാളം കേന്ദ്രങ്ങളിൽ അവതരിപ്പിക്കുകയുണ്ടായി. സോഷ്യലിസ്റ്റ് വിപ്ലവ ദിനമായ നവംബർ 7-ാം തീയതി കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ കാസറഗോഡ് ശാസ്ത്രകലാജാഥ സമാപിച്ചു.

എന്നീ ഗാനങ്ങൾ എല്ലാവരേയും രസിപ്പിക്കുന്നതായിരുന്നു, ചിന്തിപ്പിക്കുന്നവയും. മലകളെ നീക്കം ചെയ്യാൻ ശ്രമിക്കുന്ന വൃദ്ധന്റെ കഥയായിരുന്നു 'സമതലം' എന്ന നാടകം. 'ധർമാശുപത്രി' എന്ന ഓട്ടൻ തുള്ളൽ കുത്തഴിഞ്ഞ ഗതാഗത രംഗത്തെ ശോച്യാവസ്ഥയും തുറന്നുകാട്ടിയിരുന്നു. നരബലി, ഗലീലിയോ എന്നീ വിൽപാട്ടുകളും ധാരാളം കേന്ദ്രങ്ങളിൽ അവതരിപ്പിക്കുകയുണ്ടായി. സോഷ്യലിസ്റ്റ് വിപ്ലവ ദിനമായ നവംബർ 7-ാം തീയതി കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ കാസറഗോഡ് ശാസ്ത്രകലാജാഥ സമാപിച്ചു.

37 ദിവസം നീണ്ടുനിന്ന കലാജാഥ 244 വേദികളിൽ കലാപരിപാടികൾ അവതരിപ്പിച്ചു. പ്രസിദ്ധീകരണ സമിതി ഈ ഓരോ കേന്ദ്രങ്ങളിൽ മുൻകൂട്ടി പുസ്തകങ്ങൾ എത്തിക്കുകയും അതു വിൽപന നടത്തുന്ന തുക ജാഥാ ക്യാപ്റ്റനെ ഏൽപിക്കണമെന്നു നിർദേശം നൽകുകയും ചെയ്തിരുന്നു. ജാഥാ പരിപാടികൾ ലഘുലേഖകളായി അച്ചടിച്ച് അവയും വിൽപന നടത്തി. ചുരുങ്ങിയത് നാലുലക്ഷം പേരെങ്കിലും കലാജാഥ കണ്ടിരിക്കണം.

37 ദിവസം നീണ്ടുനിന്ന കലാജാഥ 244 വേദികളിൽ കലാപരിപാടികൾ അവതരിപ്പിച്ചു. പ്രസിദ്ധീകരണ സമിതി ഈ ഓരോ കേന്ദ്രങ്ങളിൽ മുൻകൂട്ടി പുസ്തകങ്ങൾ എത്തിക്കുകയും അതു വിൽപന നടത്തുന്ന തുക ജാഥാ ക്യാപ്റ്റനെ ഏൽപിക്കണമെന്നു നിർദേശം നൽകുകയും ചെയ്തിരുന്നു. ജാഥാ പരിപാടികൾ ലഘുലേഖകളായി അച്ചടിച്ച് അവയും വിൽപന നടത്തി. ചുരുങ്ങിയത് നാലുലക്ഷം പേരെങ്കിലും കലാജാഥ കണ്ടിരിക്കണം.

വികസന രംഗത്ത് പ്രധാനപ്പെട്ട ചില ഇടപെടലുകൾ ഇക്കാലത്ത് നാം നടത്തുകയുണ്ടായി. ഗ്രാമശാസ്ത്ര സമിതി പ്രവർത്തകർക്ക് ഒരു കൈപ്പുസ്തകം ഉണ്ടായതും ഗ്രാമങ്ങൾതോറും ഗ്രാമവികസന ചർച്ചകൾ സംഘടിപ്പിച്ചതും സമിതി പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് ഉത്തേജനമേകി. 700ഓളം ഗ്രാമശാസ്ത്ര സമിതികൾ ഈ ഘട്ടത്തിൽ നിലവിൽ വന്നു കഴിഞ്ഞിരുന്നു. മലപ്പുറം ജില്ലയിലെ വാഴയൂർ പഞ്ചായത്തിൽ നടന്ന ഗ്രാമവികസന സർവെ ഈ രംഗത്തെ ഏറ്റവും ശ്രദ്ധേയമായ ഒരു പ്രവർത്തനമായിരുന്നു.

വികസന രംഗത്ത് പ്രധാനപ്പെട്ട ചില ഇടപെടലുകൾ ഇക്കാലത്ത് നാം നടത്തുകയുണ്ടായി. ഗ്രാമശാസ്ത്ര സമിതി പ്രവർത്തകർക്ക് ഒരു കൈപ്പുസ്തകം ഉണ്ടായതും ഗ്രാമങ്ങൾതോറും ഗ്രാമവികസന ചർച്ചകൾ സംഘടിപ്പിച്ചതും സമിതി പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് ഉത്തേജനമേകി. 700ഓളം ഗ്രാമശാസ്ത്ര സമിതികൾ ഈ ഘട്ടത്തിൽ നിലവിൽ വന്നു കഴിഞ്ഞിരുന്നു. മലപ്പുറം ജില്ലയിലെ വാഴയൂർ പഞ്ചായത്തിൽ നടന്ന ഗ്രാമവികസന സർവെ ഈ രംഗത്തെ ഏറ്റവും ശ്രദ്ധേയമായ ഒരു പ്രവർത്തനമായിരുന്നു.

അന്താരാഷ്ട്ര ശിശുവർഷാചരണത്തിന്റെ ഭാഗമായി കുട്ടികൾക്കുവേണ്ടി അമ്പതു ശാസ്ത്രപുസ്തകങ്ങളുടെ 'സയൻസ് ക്രീം' സെറ്റ് പ്രസിദ്ധീകരണരംഗത്തെ നമ്മുടെ ഒരു പ്രധാന സംഭാവനയാണ്. സർവ വിജ്ഞാനകോശം എന്ന കാഴ്ചപ്പാടിലൂടെ അതേ സമയം ഓരോന്നും സ്വതന്ത്രപുസ്തകമെന്ന രീതിയിൽ തയ്യാറാക്കിയവയായിരുന്നു ഈ പരമ്പരയിലെ ഓരോ പുസ്തകവും. ഉള്ളടക്കം ആസൂത്രണം ചെയ്തിട്ടുണ്ടെങ്കിലും ശൈലി ഗ്രന്ഥകാരന്മാരുടെ തനതാണ്. പരിഷത്തിന്റെ പ്രസിദ്ധീകരണ സമിതി 11 പുസ്തകങ്ങളുടെ സെറ്റിനു ശേഷം ഏറ്റെടുത്ത പ്രീ പബ്ലിക്കേഷൻ പദ്ധതിയാണിത്. മലയാള ബാലസാഹിത്യത്തിന് ഇത്രയേറെ പുസ്തകങ്ങൾ ഒറ്റയടിക്ക് ഇതിനു മുമ്പു ലഭിച്ചിട്ടില്ല. പ്രസിദ്ധീകരണ രംഗത്ത് നമ്മുടെ അഭിമാനമായി മാറിയ ശാസ്ത്രകൗതുകത്തിന്റെ പ്രാരംഭ ജോലികൾ 1980ൽ തന്നെ തുടങ്ങി.

അന്താരാഷ്ട്ര ശിശുവർഷാചരണത്തിന്റെ ഭാഗമായി കുട്ടികൾക്കുവേണ്ടി അമ്പതു ശാസ്ത്രപുസ്തകങ്ങളുടെ 'സയൻസ് ക്രീം' സെറ്റ് പ്രസിദ്ധീകരണരംഗത്തെ നമ്മുടെ ഒരു പ്രധാന സംഭാവനയാണ്. സർവ വിജ്ഞാനകോശം എന്ന കാഴ്ചപ്പാടിലൂടെ അതേ സമയം ഓരോന്നും സ്വതന്ത്രപുസ്തകമെന്ന രീതിയിൽ തയ്യാറാക്കിയവയായിരുന്നു ഈ പരമ്പരയിലെ ഓരോ പുസ്തകവും. ഉള്ളടക്കം ആസൂത്രണം ചെയ്തിട്ടുണ്ടെങ്കിലും ശൈലി ഗ്രന്ഥകാരന്മാരുടെ തനതാണ്. പരിഷത്തിന്റെ പ്രസിദ്ധീകരണ സമിതി 11 പുസ്തകങ്ങളുടെ സെറ്റിനു ശേഷം ഏറ്റെടുത്ത പ്രീ പബ്ലിക്കേഷൻ പദ്ധതിയാണിത്. മലയാള ബാലസാഹിത്യത്തിന് ഇത്രയേറെ പുസ്തകങ്ങൾ ഒറ്റയടിക്ക് ഇതിനു മുമ്പു ലഭിച്ചിട്ടില്ല. പ്രസിദ്ധീകരണ രംഗത്ത് നമ്മുടെ അഭിമാനമായി മാറിയ ശാസ്ത്രകൗതുകത്തിന്റെ പ്രാരംഭ ജോലികൾ 1980ൽ തന്നെ തുടങ്ങി.

നമ്മുടെ ചിരകാല സ്വപ്നമായിരുന്ന സയൻസ് സെന്ററിന്റെ ശിലാസ്ഥാപനം 1980 നവംബർ 2ന് കോഴിക്കോട് ബീച്ചിൽ കോർപറേഷൻ അനുവദിച്ചു തന്ന 32 സെന്റ് സ്ഥലത്ത് അന്നത്തെ മുഖ്യമന്ത്രി ശ്രീ. ഇ. കെ. നായനാർ നടത്തി. കേരള സർക്കാർ നൽകിയ 2.25 ലക്ഷം രൂപ ഉപയോഗിച്ചാണ് സയൻസ് സെന്റർ കെട്ടിടം നിർമിച്ചത്.

നമ്മുടെ ചിരകാല സ്വപ്നമായിരുന്ന സയൻസ് സെന്ററിന്റെ ശിലാസ്ഥാപനം 1980 നവംബർ 2ന് കോഴിക്കോട് ബീച്ചിൽ കോർപറേഷൻ അനുവദിച്ചു തന്ന 32 സെന്റ് സ്ഥലത്ത് അന്നത്തെ മുഖ്യമന്ത്രി ശ്രീ. ഇ. കെ. നായനാർ നടത്തി. കേരള സർക്കാർ നൽകിയ 2.25 ലക്ഷം രൂപ ഉപയോഗിച്ചാണ് സയൻസ് സെന്റർ കെട്ടിടം നിർമിച്ചത്.

ഗ്രാമശാസ്ത്രസമിതി പ്രവർത്തനങ്ങൾക്കായി സർക്കാരിൽ നിന്ന് വളരെ ഉദാരമായ ചില സഹായങ്ങൾ നമുക്കു ലഭിച്ചു. സമിതി പ്രവർത്തനത്തിനായി വാഹനങ്ങൾ, സ്ലൈഡ് പ്രൊജക്റ്ററുകൾ, ഫിലിം പ്രൊജക്റ്റർ, ഫിലിമുകൾ എന്നിവ വാങ്ങിക്കുന്നതിന് 1,80,000 രൂപ കേരള സർക്കാർ നൽകി. ഈ ഉപകരണങ്ങൾ പരിഷത്തിന്റെ പ്രവർത്തനത്തിന് വളരെ ഉപയോഗപ്രദമായിരുന്നു.

ഗ്രാമശാസ്ത്രസമിതി പ്രവർത്തനങ്ങൾക്കായി സർക്കാരിൽ നിന്ന് വളരെ ഉദാരമായ ചില സഹായങ്ങൾ നമുക്കു ലഭിച്ചു. സമിതി പ്രവർത്തനത്തിനായി വാഹനങ്ങൾ, സ്ലൈഡ് പ്രൊജക്റ്ററുകൾ, ഫിലിം പ്രൊജക്റ്റർ, ഫിലിമുകൾ എന്നിവ വാങ്ങിക്കുന്നതിന് 1,80,000 രൂപ കേരള സർക്കാർ നൽകി. ഈ ഉപകരണങ്ങൾ പരിഷത്തിന്റെ പ്രവർത്തനത്തിന് വളരെ ഉപയോഗപ്രദമായിരുന്നു.

സൈലന്റ്‌വാലി പദ്ധതിയെക്കുറിച്ച് സമഗ്രമായ പഠനങ്ങൾ നാം നടത്തുന്നത് 1980ലാണ്. ഇതിനുമുമ്പു തന്നെ സൈലന്റ്‌വാലിയുടെ പ്രത്യേകത സൂചിപ്പിക്കുന്ന ലഘുലേഖ പ്രസിദ്ധീകരിക്കുകയുണ്ടായി. സൈലന്റ്‌വാലി പദ്ധതി ജനങ്ങൾക്കിടയിൽ വ്യാപകമായി ചർച്ച ചെയ്യപ്പെട്ടു. ഒരു വികസന പ്രവർത്തനത്തിൽ ഇടപെട്ടുകൊണ്ട് ജനകീയ ചർച്ചകൾ ഇത്ര വ്യാപകമായി നടത്തുന്നത് ഇന്ത്യയിൽ തന്നെ ഇതാദ്യമായിരുന്നു.

സൈലന്റ്‌വാലി പദ്ധതിയെക്കുറിച്ച് സമഗ്രമായ പഠനങ്ങൾ നാം നടത്തുന്നത് 1980ലാണ്. ഇതിനുമുമ്പു തന്നെ സൈലന്റ്‌വാലിയുടെ പ്രത്യേകത സൂചിപ്പിക്കുന്ന ലഘുലേഖ പ്രസിദ്ധീകരിക്കുകയുണ്ടായി. സൈലന്റ്‌വാലി പദ്ധതി ജനങ്ങൾക്കിടയിൽ വ്യാപകമായി ചർച്ച ചെയ്യപ്പെട്ടു. ഒരു വികസന പ്രവർത്തനത്തിൽ ഇടപെട്ടുകൊണ്ട് ജനകീയ ചർച്ചകൾ ഇത്ര വ്യാപകമായി നടത്തുന്നത് ഇന്ത്യയിൽ തന്നെ ഇതാദ്യമായിരുന്നു.

സോഷ്യൽ ഫോറസ്ട്രി എന്ന ആശയം പരിഷത്തിൽ ഉരുത്തിരിയുന്നത് ഈ വർഷമാണ്. തെരഞ്ഞെടുത്ത പഞ്ചായത്തുകളിൽ ആസൂത്രിത വനവൽക്കരണമെന്ന ആശയമായിരുന്നു ഈ ഘട്ടത്തിലുണ്ടായിരുന്നത്.

സോഷ്യൽ ഫോറസ്ട്രി എന്ന ആശയം പരിഷത്തിൽ ഉരുത്തിരിയുന്നത് ഈ വർഷമാണ്. തെരഞ്ഞെടുത്ത പഞ്ചായത്തുകളിൽ ആസൂത്രിത വനവൽക്കരണമെന്ന ആശയമായിരുന്നു ഈ ഘട്ടത്തിലുണ്ടായിരുന്നത്.

കൂപ്പൺ, രസീത് എന്നിവ വഴിയും, സുവനീർ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചും പ്രവർത്തന ഫണ്ട് ശേഖരിക്കാൻ ഈ വർഷം ശ്രമിച്ചെങ്കിലും പരാജയപ്പെടുകയാണുണ്ടായത്. വനിതാരംഗത്തെ പ്രവർത്തനങ്ങൾ ഊർജിതപ്പെടുത്തുന്നതിനായി ഒരു വനിതയെയെങ്കിലും ജില്ലാ കമ്മറ്റിയിലേക്ക് കോ-ഓപ്റ്റ് ചെയ്യാൻ തീരുമാനിച്ചതും ഈ വർഷമായിരുന്നു.

കൂപ്പൺ, രസീത് എന്നിവ വഴിയും, സുവനീർ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചും പ്രവർത്തന ഫണ്ട് ശേഖരിക്കാൻ ഈ വർഷം ശ്രമിച്ചെങ്കിലും പരാജയപ്പെടുകയാണുണ്ടായത്. വനിതാരംഗത്തെ പ്രവർത്തനങ്ങൾ ഊർജിതപ്പെടുത്തുന്നതിനായി ഒരു വനിതയെയെങ്കിലും ജില്ലാ കമ്മറ്റിയിലേക്ക് കോ-ഓപ്റ്റ് ചെയ്യാൻ തീരുമാനിച്ചതും ഈ വർഷമായിരുന്നു.

വളരുന്ന സംഘടനക്ക് ഉചിതമായ വിധത്തിൽ ശക്തമായ നേതൃനിരയുടെ ആവശ്യകത കൂടുതൽ കൂടുതൽ ബോധ്യപ്പെട്ടു വരികയായിരുന്നു. ഈ ലക്ഷ്യം സാധിക്കുന്നതിനു വേണ്ടി വൻമേഖലാ തലത്തിലും തുടർന്ന് ജില്ലാതലത്തിലും കേഡർ ക്യാമ്പുകൾ സംഘടിപ്പിക്കപ്പെട്ടു.

വളരുന്ന സംഘടനക്ക് ഉചിതമായ വിധത്തിൽ ശക്തമായ നേതൃനിരയുടെ ആവശ്യകത കൂടുതൽ കൂടുതൽ ബോധ്യപ്പെട്ടു വരികയായിരുന്നു. ഈ ലക്ഷ്യം സാധിക്കുന്നതിനു വേണ്ടി വൻമേഖലാ തലത്തിലും തുടർന്ന് ജില്ലാതലത്തിലും കേഡർ ക്യാമ്പുകൾ സംഘടിപ്പിക്കപ്പെട്ടു.

ഗ്രാമതല വാർത്താ വിനിമയത്തിൽ പുതിയൊരു മാതൃക സൃഷ്ടിച്ച ഗ്രാമപത്രം വ്യാപകമായി ഉപയോഗപ്പെടുത്താൻ തുടങ്ങിയത് 1981 ജൂലൈ മാസത്തിലാണ്. ജനങ്ങൾക്കിടയിൽ വമ്പിച്ച പ്രതികരണമാണ് ഗ്രാമപത്രങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കിയത്. പരിഷദ് പ്രസിദ്ധീകരണങ്ങളിലും സ്ഥിരമായി ഗ്രാമപത്രം വാർത്തകൾ പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്ന പതിവ് അന്നേ ആരംഭിച്ചു.

ഗ്രാമതല വാർത്താ വിനിമയത്തിൽ പുതിയൊരു മാതൃക സൃഷ്ടിച്ച ഗ്രാമപത്രം വ്യാപകമായി ഉപയോഗപ്പെടുത്താൻ തുടങ്ങിയത് 1981 ജൂലൈ മാസത്തിലാണ്. ജനങ്ങൾക്കിടയിൽ വമ്പിച്ച പ്രതികരണമാണ് ഗ്രാമപത്രങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കിയത്. പരിഷദ് പ്രസിദ്ധീകരണങ്ങളിലും സ്ഥിരമായി ഗ്രാമപത്രം വാർത്തകൾ പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്ന പതിവ് അന്നേ ആരംഭിച്ചു.

സോഷ്യൽ ഫോറസ്ട്രി എന്ന ആശയത്തിന് പ്രാവർത്തിക രൂപം നൽകിയത് 1981ലാണ്. ഈ വർഷം ജൂൺ - ജൂലൈ മാസങ്ങളിൽ തൃശ്ശൂർ ജില്ലയിലെ 17 ബ്ലോക്കുകളിലായി 17 പഞ്ചായത്തുകളിൽ മരവൽക്കരണ പ്രവർത്തനം നടന്നു. ഈ കാലയളവിൽ 10 ലക്ഷം തൈകൾ വിതരണം ചെയ്യപ്പെട്ടു. ഇതിന്റെ മോണിറ്ററിങ്ങിനായി നടന്ന സർവെ പ്രവർത്തനം വഴി ഒരു പദ്ധതിയുടെ ആസൂത്രണത്തിനും നിർവഹണത്തിനും വിലയിരുത്തലിനും ജനകീയ പങ്കാളിത്തം അനിവാര്യമെന്നു ബോധ്യപ്പെട്ടു. 'യുവശക്തി പരിസര വികസനത്തിന്' എന്ന രേഖ പ്രസിദ്ധീകരിക്കുകയും അധ്യാപകർക്ക് പരിശീലനം നൽകുകയും ചെയ്തു. തുടർന്നുള്ള വർഷത്തിൽ ഇതിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ ക്ലാസുകൾ സംഘടിപ്പിക്കപ്പെട്ടു. ബത്തേരി റിസർവ് വനംകൊള്ളയ്‌ക്കെതിരെ ജനകീയ സമിതിയുടെ സഹകരണത്തോടെ നടത്തിയ ചെറുത്തുനിൽപുകൾ, അതിന്റെ വിജയം എന്നിവ പരിസരരംഗത്തെ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ എടുത്തു പറയേണ്ടതാണ്.

സോഷ്യൽ ഫോറസ്ട്രി എന്ന ആശയത്തിന് പ്രാവർത്തിക രൂപം നൽകിയത് 1981ലാണ്. ഈ വർഷം ജൂൺ - ജൂലൈ മാസങ്ങളിൽ തൃശ്ശൂർ ജില്ലയിലെ 17 ബ്ലോക്കുകളിലായി 17 പഞ്ചായത്തുകളിൽ മരവൽക്കരണ പ്രവർത്തനം നടന്നു. ഈ കാലയളവിൽ 10 ലക്ഷം തൈകൾ വിതരണം ചെയ്യപ്പെട്ടു. ഇതിന്റെ മോണിറ്ററിങ്ങിനായി നടന്ന സർവെ പ്രവർത്തനം വഴി ഒരു പദ്ധതിയുടെ ആസൂത്രണത്തിനും നിർവഹണത്തിനും വിലയിരുത്തലിനും ജനകീയ പങ്കാളിത്തം അനിവാര്യമെന്നു ബോധ്യപ്പെട്ടു. 'യുവശക്തി പരിസര വികസനത്തിന്' എന്ന രേഖ പ്രസിദ്ധീകരിക്കുകയും അധ്യാപകർക്ക് പരിശീലനം നൽകുകയും ചെയ്തു. തുടർന്നുള്ള വർഷത്തിൽ ഇതിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ ക്ലാസുകൾ സംഘടിപ്പിക്കപ്പെട്ടു. ബത്തേരി റിസർവ് വനംകൊള്ളയ്‌ക്കെതിരെ ജനകീയ സമിതിയുടെ സഹകരണത്തോടെ നടത്തിയ ചെറുത്തുനിൽപുകൾ, അതിന്റെ വിജയം എന്നിവ പരിസരരംഗത്തെ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ എടുത്തു പറയേണ്ടതാണ്.

ഏപ്രിൽ 7 ആരോഗ്യദിനമായി നാം ആചരിക്കാൻ തുടങ്ങുന്നത് ഈ വർഷത്തിലാണ്. ഈ വർഷത്തിൽ വ്യാപകമായി ആരോഗ്യ ക്ലാസുകൾ നടത്താൻ തീരുമാനിച്ചുവെങ്കിലും വിദഗ്ധരുടെ സേവനം വേണ്ടത്ര ലഭിക്കാത്തതിനാൽ ജില്ലാതല ഉദ്ഘാടനങ്ങൾ മാത്രമേ നടന്നുള്ളൂ.

ഏപ്രിൽ 7 ആരോഗ്യദിനമായി നാം ആചരിക്കാൻ തുടങ്ങുന്നത് ഈ വർഷത്തിലാണ്. ഈ വർഷത്തിൽ വ്യാപകമായി ആരോഗ്യ ക്ലാസുകൾ നടത്താൻ തീരുമാനിച്ചുവെങ്കിലും വിദഗ്ധരുടെ സേവനം വേണ്ടത്ര ലഭിക്കാത്തതിനാൽ ജില്ലാതല ഉദ്ഘാടനങ്ങൾ മാത്രമേ നടന്നുള്ളൂ.

ബഹുജനാരോഗ്യപ്രസ്ഥാനത്തെക്കുറിച്ച് നമ്മുടെ കാഴ്ചപ്പാട് വ്യാപകമാക്കുന്ന ഒരു രേഖ തയ്യാറാക്കാൻ തീരുമാനിക്കുകയും 1982-ൽ ആരോഗ്യരേഖ പ്രസിദ്ധീകരിക്കുകയും ചെയ്തു.

ബഹുജനാരോഗ്യപ്രസ്ഥാനത്തെക്കുറിച്ച് നമ്മുടെ കാഴ്ചപ്പാട് വ്യാപകമാക്കുന്ന ഒരു രേഖ തയ്യാറാക്കാൻ തീരുമാനിക്കുകയും 1982-ൽ ആരോഗ്യരേഖ പ്രസിദ്ധീകരിക്കുകയും ചെയ്തു.

പരിഷത്തിന്റെ 18-ാം വാർഷികം 1981 ഫെബ്രുവരി 13, 14, 15 തിയ്യതികളിൽ പാലക്കാട് വെച്ചു നടന്നു. ജനറൽ കൗൺസിൽ അംഗങ്ങളും പ്രതിനിധികളുമായി 350-ൽ പരം ആളുകൾ പങ്കെടുത്തു. വനിതകളും ധാരാളം പേർ വന്നിരുന്നു. പാലക്കാടിന്റെ വികസനത്തെക്കുറിച്ചു നടന്ന സെമിനാർ ആയിരുന്നു പ്രധാനപരിപാടി. അതോടനുബന്ധിച്ച് 'പാലക്കാട് ഇന്നലെ ഇന്ന് നാളെ' എന്ന പേരിൽ ഒരു പുസ്തകം പിന്നീട് പ്രസിദ്ധീകരിക്കുകയുണ്ടായി.

പരിഷത്തിന്റെ 18-ാം വാർഷികം 1981 ഫെബ്രുവരി 13, 14, 15 തിയ്യതികളിൽ പാലക്കാട് വെച്ചു നടന്നു. ജനറൽ കൗൺസിൽ അംഗങ്ങളും പ്രതിനിധികളുമായി 350-ൽ പരം ആളുകൾ പങ്കെടുത്തു. വനിതകളും ധാരാളം പേർ വന്നിരുന്നു. പാലക്കാടിന്റെ വികസനത്തെക്കുറിച്ചു നടന്ന സെമിനാർ ആയിരുന്നു പ്രധാനപരിപാടി. അതോടനുബന്ധിച്ച് 'പാലക്കാട് ഇന്നലെ ഇന്ന് നാളെ' എന്ന പേരിൽ ഒരു പുസ്തകം പിന്നീട് പ്രസിദ്ധീകരിക്കുകയുണ്ടായി.

നൂറണി ശാരദാ ശങ്കരകല്യാണ മണ്ഡപത്തിൽ വെച്ചു നടന്ന ജനറൽ കൗൺസിൽ പ്രൊഫ. എം. കെ. പ്രസാദിനെ പ്രസിഡന്റായും സി. ജെ. ശിവശങ്കരനെ ജനറൽ സെക്രട്ടറിയായും തെരഞ്ഞെടുത്തു. 13-ാം തിയ്യതി ചേർന്ന സൗഹൃദ സമ്മേളനത്തിൽ കർണാടക, രാജസ്ഥാൻ എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്നും എത്തിയ സൗഹാർദ്ദ പ്രതിനിധികൾ സംബന്ധിച്ചിരുന്നു. സമാപന സമ്മേളനത്തിൽ വെച്ച് സയൻസ് ക്രീം ക്വിസ് എന്ന പുസ്തകം പ്രകാശനം ചെയ്തു.

നൂറണി ശാരദാ ശങ്കരകല്യാണ മണ്ഡപത്തിൽ വെച്ചു നടന്ന ജനറൽ കൗൺസിൽ പ്രൊഫ. എം. കെ. പ്രസാദിനെ പ്രസിഡന്റായും സി. ജെ. ശിവശങ്കരനെ ജനറൽ സെക്രട്ടറിയായും തെരഞ്ഞെടുത്തു. 13-ാം തിയ്യതി ചേർന്ന സൗഹൃദ സമ്മേളനത്തിൽ കർണാടക, രാജസ്ഥാൻ എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്നും എത്തിയ സൗഹാർദ്ദ പ്രതിനിധികൾ സംബന്ധിച്ചിരുന്നു. സമാപന സമ്മേളനത്തിൽ വെച്ച് സയൻസ് ക്രീം ക്വിസ് എന്ന പുസ്തകം പ്രകാശനം ചെയ്തു.

1981 ഒക്‌ടോബർ 2-ാം തിയ്യതി തിരുവനന്തപുരത്തെ കെടാകുളത്തുനിന്നും കണ്ണൂരിലെ പയ്യന്നൂരിൽ നിന്നും ആരംഭിച്ച ശാസ്ത്രകലാജാഥ നവംബർ 7ന് തൃശ്ശൂരിൽ സമാപിച്ചു. 420 കേന്ദ്രങ്ങളിലായി 7 ലക്ഷത്തോളം ആളുകളാണ് ഇത്തവണ കലാജാഥ വീക്ഷിച്ചത്. പുറം സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ നിന്നും വന്നെത്തിയ പരിഷദ് ബന്ധുക്കളും കലാജാഥ കാണുകയും അഭിനന്ദിക്കുകയും ചെയ്തു.

1981 ഒക്‌ടോബർ 2-ാം തിയ്യതി തിരുവനന്തപുരത്തെ കെടാകുളത്തുനിന്നും കണ്ണൂരിലെ പയ്യന്നൂരിൽ നിന്നും ആരംഭിച്ച ശാസ്ത്രകലാജാഥ നവംബർ 7ന് തൃശ്ശൂരിൽ സമാപിച്ചു. 420 കേന്ദ്രങ്ങളിലായി 7 ലക്ഷത്തോളം ആളുകളാണ് ഇത്തവണ കലാജാഥ വീക്ഷിച്ചത്. പുറം സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ നിന്നും വന്നെത്തിയ പരിഷദ് ബന്ധുക്കളും കലാജാഥ കാണുകയും അഭിനന്ദിക്കുകയും ചെയ്തു.

കുട്ടനാട്ടിലെ പരിസര പ്രശ്‌നങ്ങൾ ഗുരുതരമായതിനെ തുടർന്ന് ഒരു പരിഷദ് പഠനസംഘം 1981-ൽ കുട്ടനാട് സന്ദർശിച്ചു. പക്ഷേ, തുടർ പ്രവർത്തനങ്ങൾ ഒന്നും തന്നെ നടത്താനായില്ല.

കുട്ടനാട്ടിലെ പരിസര പ്രശ്‌നങ്ങൾ ഗുരുതരമായതിനെ തുടർന്ന് ഒരു പരിഷദ് പഠനസംഘം 1981-ൽ കുട്ടനാട് സന്ദർശിച്ചു. പക്ഷേ, തുടർ പ്രവർത്തനങ്ങൾ ഒന്നും തന്നെ നടത്താനായില്ല.

1982 ഫെബ്രുവരി 11, 12 തിയ്യതികളിൽ പരിഷത്തിന്റെ 19-ാം വാർഷികം മഞ്ചേരി ലക്ഷ്മി ഓഡിറ്റോറിയത്തിൽ വെച്ചു നടന്നു. സി. ജി. ശാന്തകുമാറിനെ പ്രസിഡന്റായും കെ. കെ. കൃഷ്ണകുമാറിനെ ജനറൽ സെക്രട്ടറിയായും സമ്മേളനം തെരഞ്ഞെടുത്തു. സമ്മേളനത്തിൽ കേരളത്തിനു പുറത്തുനിന്ന് സുന്ദർലാൽ ബഹുഗുണയും (ചിപ്‌കോ ആന്ദോളൻ), ദത്താസാവ്‌ലെയും (പീഡിത്) പങ്കെടുത്തിരുന്നു.

1982 ഫെബ്രുവരി 11, 12 തിയ്യതികളിൽ പരിഷത്തിന്റെ 19-ാം വാർഷികം മഞ്ചേരി ലക്ഷ്മി ഓഡിറ്റോറിയത്തിൽ വെച്ചു നടന്നു. സി. ജി. ശാന്തകുമാറിനെ പ്രസിഡന്റായും കെ. കെ. കൃഷ്ണകുമാറിനെ ജനറൽ സെക്രട്ടറിയായും സമ്മേളനം തെരഞ്ഞെടുത്തു. സമ്മേളനത്തിൽ കേരളത്തിനു പുറത്തുനിന്ന് സുന്ദർലാൽ ബഹുഗുണയും (ചിപ്‌കോ ആന്ദോളൻ), ദത്താസാവ്‌ലെയും (പീഡിത്) പങ്കെടുത്തിരുന്നു.

പ്രസ്തുത വാർഷികത്തിന്റെ പ്രചരണാർഥം മലപ്പുറം ജില്ലയിലെ വന്നേരി മുതൽ വഴിക്കടവു വരെ നൂറോളം ഗ്രാമങ്ങളെ ബന്ധപ്പെടുത്തുന്നതിനുള്ള ഒരു പരിപാടി ആസൂത്രണം ചെയ്തിരുന്നു. ഉദ്ദേശിച്ച രീതിയിൽ സംഘടിപ്പിക്കാൻ കഴിഞ്ഞില്ലെങ്കിലും ഈ ഗ്രാമസന്ദർശന പരിപാടിയാണ് 1982 ആഗസ്റ്റ് 21 മുതൽ 31 വരെ നടന്ന ആദ്യത്തെ ഗ്രാമശാസ്ത്ര ജാഥകളിലേക്കു നയിച്ചത്.

പ്രസ്തുത വാർഷികത്തിന്റെ പ്രചരണാർഥം മലപ്പുറം ജില്ലയിലെ വന്നേരി മുതൽ വഴിക്കടവു വരെ നൂറോളം ഗ്രാമങ്ങളെ ബന്ധപ്പെടുത്തുന്നതിനുള്ള ഒരു പരിപാടി ആസൂത്രണം ചെയ്തിരുന്നു. ഉദ്ദേശിച്ച രീതിയിൽ സംഘടിപ്പിക്കാൻ കഴിഞ്ഞില്ലെങ്കിലും ഈ ഗ്രാമസന്ദർശന പരിപാടിയാണ് 1982 ആഗസ്റ്റ് 21 മുതൽ 31 വരെ നടന്ന ആദ്യത്തെ ഗ്രാമശാസ്ത്ര ജാഥകളിലേക്കു നയിച്ചത്.

മഞ്ചേരി വാർഷികത്തിന്റെ മുഖ്യ സംഭാവന വാർഷികത്തിനു പ്രസിദ്ധീകരിച്ച വിദ്യാഭ്യാസ രേഖയാണ്. വിദ്യാഭ്യാസ രംഗത്ത് പ്രവർത്തിക്കുന്ന പലരുമായും ചർച്ച ചെയ്താണ് ഈ രേഖ തയ്യാറാക്കിയത്.

മഞ്ചേരി വാർഷികത്തിന്റെ മുഖ്യ സംഭാവന വാർഷികത്തിനു പ്രസിദ്ധീകരിച്ച വിദ്യാഭ്യാസ രേഖയാണ്. വിദ്യാഭ്യാസ രംഗത്ത് പ്രവർത്തിക്കുന്ന പലരുമായും ചർച്ച ചെയ്താണ് ഈ രേഖ തയ്യാറാക്കിയത്.

1981-ൽ ആരംഭിച്ച കേഡർ പരിശീലനത്തെ തുടർന്ന് സംഘടനാ വിദ്യാഭ്യാസത്തിനുള്ള പ്രവർത്തനങ്ങൾ 1982ലും നടത്തുകയുണ്ടായി. ചെങ്ങന്നൂർ, ചിറ്റൂർ, കോഴിക്കോട് എന്നിവിടങ്ങളിൽ നടന്ന ഇരുദിന ക്യാമ്പുകൾ പങ്കാളിത്തക്കുറവു കാരണം ഉദ്ദേശിച്ച ഫലം ചെയ്തില്ല. തുടർച്ചയായി പഠന പ്രവർത്തനങ്ങൾ സാധ്യമാക്കുന്നതിനായി ഒരു സ്ഥിരം പരിഷദ് സ്‌കൂൾ ആരംഭിക്കണമെന്ന നിർദേശം ജില്ലാകൗൺസിലുകളിൽ ചർച്ചക്കായി തയ്യാറാക്കിയ രേഖയിൽ കേന്ദ്രനിർവാഹക സമിതി മുന്നോട്ടു വെച്ചത് ഈ സാഹചര്യത്തിലായിരുന്നു.

1981-ൽ ആരംഭിച്ച കേഡർ പരിശീലനത്തെ തുടർന്ന് സംഘടനാ വിദ്യാഭ്യാസത്തിനുള്ള പ്രവർത്തനങ്ങൾ 1982ലും നടത്തുകയുണ്ടായി. ചെങ്ങന്നൂർ, ചിറ്റൂർ, കോഴിക്കോട് എന്നിവിടങ്ങളിൽ നടന്ന ഇരുദിന ക്യാമ്പുകൾ പങ്കാളിത്തക്കുറവു കാരണം ഉദ്ദേശിച്ച ഫലം ചെയ്തില്ല. തുടർച്ചയായി പഠന പ്രവർത്തനങ്ങൾ സാധ്യമാക്കുന്നതിനായി ഒരു സ്ഥിരം പരിഷദ് സ്‌കൂൾ ആരംഭിക്കണമെന്ന നിർദേശം ജില്ലാകൗൺസിലുകളിൽ ചർച്ചക്കായി തയ്യാറാക്കിയ രേഖയിൽ കേന്ദ്രനിർവാഹക സമിതി മുന്നോട്ടു വെച്ചത് ഈ സാഹചര്യത്തിലായിരുന്നു.

1982-ൽ രണ്ടു ജില്ലകൾക്ക് ഒന്ന് എന്ന ക്രമത്തിൽ സംഘടിപ്പിച്ച ഗ്രാമശാസ്ത്രജാഥകൾ, ഗ്രാമശാസ്ത്രസമിതി പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് നവോന്മേഷം പകർന്നു. 'വഞ്ചിക്കപ്പെടുന്ന ഉപഭോക്താവ്' എന്ന വിഷയത്തെ അധികരിച്ചുള്ള പ്രഭാഷണങ്ങളായിരുന്നു ജാഥയിലെ മുഖ്യപരിപാടി. ആരോഗ്യസംബന്ധിയായ ഏതാനും ലഘുലേഖകളും 273 ജാഥാകേന്ദ്രങ്ങളിൽ പ്രചരിപ്പിക്കപ്പെട്ടു.

1982-ൽ രണ്ടു ജില്ലകൾക്ക് ഒന്ന് എന്ന ക്രമത്തിൽ സംഘടിപ്പിച്ച ഗ്രാമശാസ്ത്രജാഥകൾ, ഗ്രാമശാസ്ത്രസമിതി പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് നവോന്മേഷം പകർന്നു. 'വഞ്ചിക്കപ്പെടുന്ന ഉപഭോക്താവ്' എന്ന വിഷയത്തെ അധികരിച്ചുള്ള പ്രഭാഷണങ്ങളായിരുന്നു ജാഥയിലെ മുഖ്യപരിപാടി. ആരോഗ്യസംബന്ധിയായ ഏതാനും ലഘുലേഖകളും 273 ജാഥാകേന്ദ്രങ്ങളിൽ പ്രചരിപ്പിക്കപ്പെട്ടു.

ഗ്രാമശാസ്ത്രം മാസിക ഗ്രാമീണ വൃത്താന്ത പത്രമായി മാറ്റുന്നതിനുള്ള പരിശ്രമത്തിന്റെ ഭാഗമായി മൂന്നു റിപ്പോർട്ടർ കളരികൾ സംഘടിപ്പിക്കുകയുണ്ടായി. കൊല്ലം ജില്ലയിലെ വാടി, മലപ്പുറം ജില്ലയിലെ കുന്നുമ്മൽ, തൃശ്ശൂർ ജില്ലയിലെ കിരാലൂർ എന്നിവിടങ്ങളിലായിരുന്നു പരിശീലനം. ഗ്രാമീണ വാർത്തകൾ ശേഖരിക്കുവാനും ഗ്രാമീണ പ്രശ്‌നങ്ങളോട് പ്രതികരിക്കുവാനും കഴിവുള്ള റിപ്പോർട്ടർമാരെ വാർത്തെടുക്കുകയായിരുന്നു കളരികളുടെ ലക്ഷ്യം.

ഗ്രാമശാസ്ത്രം മാസിക ഗ്രാമീണ വൃത്താന്ത പത്രമായി മാറ്റുന്നതിനുള്ള പരിശ്രമത്തിന്റെ ഭാഗമായി മൂന്നു റിപ്പോർട്ടർ കളരികൾ സംഘടിപ്പിക്കുകയുണ്ടായി. കൊല്ലം ജില്ലയിലെ വാടി, മലപ്പുറം ജില്ലയിലെ കുന്നുമ്മൽ, തൃശ്ശൂർ ജില്ലയിലെ കിരാലൂർ എന്നിവിടങ്ങളിലായിരുന്നു പരിശീലനം. ഗ്രാമീണ വാർത്തകൾ ശേഖരിക്കുവാനും ഗ്രാമീണ പ്രശ്‌നങ്ങളോട് പ്രതികരിക്കുവാനും കഴിവുള്ള റിപ്പോർട്ടർമാരെ വാർത്തെടുക്കുകയായിരുന്നു കളരികളുടെ ലക്ഷ്യം.

ചാലിയാർ പ്രക്ഷോഭം നാലു വർഷങ്ങളായി നടന്നു വരികയായിരുന്നു. വ്യത്യസ്ത നിലപാടുകളുള്ള പതിനഞ്ചോളം സംഘടനകളാണ് അവിടെ രംഗത്തുണ്ടായിരുന്നത്. ഇവയെ ഒരുമിച്ചു ചേർത്ത് പരിഷത്തിന്റെ മുൻകൈയോടെ രൂപീകൃതമായ ചാലിയാർ ഏകോപനസമിതി മലിനീകരണത്തിനെതിരെ വ്യാപകമായ ബോധവൽക്കരണ പ്രവർത്തനങ്ങൾ സംഘടിപ്പിച്ചു. സംസ്ഥാനത്തുടനീളം യൂണിറ്റുകളിൽ ചാലിയാർ പ്രശ്‌നം ചർച്ചാവിഷയമായി.

ചാലിയാർ പ്രക്ഷോഭം നാലു വർഷങ്ങളായി നടന്നു വരികയായിരുന്നു. വ്യത്യസ്ത നിലപാടുകളുള്ള പതിനഞ്ചോളം സംഘടനകളാണ് അവിടെ രംഗത്തുണ്ടായിരുന്നത്. ഇവയെ ഒരുമിച്ചു ചേർത്ത് പരിഷത്തിന്റെ മുൻകൈയോടെ രൂപീകൃതമായ ചാലിയാർ ഏകോപനസമിതി മലിനീകരണത്തിനെതിരെ വ്യാപകമായ ബോധവൽക്കരണ പ്രവർത്തനങ്ങൾ സംഘടിപ്പിച്ചു. സംസ്ഥാനത്തുടനീളം യൂണിറ്റുകളിൽ ചാലിയാർ പ്രശ്‌നം ചർച്ചാവിഷയമായി.

വെള്ളൂർ ന്യൂസ്പ്രിന്റ് ഫാക്ടറിയുടെ പ്രവർത്തനഫലമായി ഉയർന്നുവന്ന മൂവാറ്റുപുഴയുടെ മലിനീകരണത്തിനെതിരെ വൈക്കം താലൂക്കിൽ വ്യാപകമായ പ്രചരണം നടന്നു. അതുവഴി ആ പ്രദേശങ്ങളിൽ സംഘടന വളരെ ശക്തമായി. 1982 ഏപ്രിൽ 26 മുതൽ 31 കേന്ദ്രങ്ങളിൽ മലിനീകരണ വിരുദ്ധ കലാജാഥ സംഘടിപ്പിച്ചു.

വെള്ളൂർ ന്യൂസ്പ്രിന്റ് ഫാക്ടറിയുടെ പ്രവർത്തനഫലമായി ഉയർന്നുവന്ന മൂവാറ്റുപുഴയുടെ മലിനീകരണത്തിനെതിരെ വൈക്കം താലൂക്കിൽ വ്യാപകമായ പ്രചരണം നടന്നു. അതുവഴി ആ പ്രദേശങ്ങളിൽ സംഘടന വളരെ ശക്തമായി. 1982 ഏപ്രിൽ 26 മുതൽ 31 കേന്ദ്രങ്ങളിൽ മലിനീകരണ വിരുദ്ധ കലാജാഥ സംഘടിപ്പിച്ചു.

1981 ൽ ആരംഭിച്ച സാമൂഹ്യ വനവൽക്കരണ പരിപാടിയുമായി ഈ വർഷവും സഹകരിച്ചു. പക്ഷേ തൈ തെരഞ്ഞെടുക്കുക തുടങ്ങിയ ചില കാര്യങ്ങളിൽ വിയോജിപ്പുണ്ടായതിനാൽ പ്രചരണ കാര്യത്തിൽ മാത്രമേ നാം സഹകരണം നൽകിയുള്ളൂ.

1981 ൽ ആരംഭിച്ച സാമൂഹ്യ വനവൽക്കരണ പരിപാടിയുമായി ഈ വർഷവും സഹകരിച്ചു. പക്ഷേ തൈ തെരഞ്ഞെടുക്കുക തുടങ്ങിയ ചില കാര്യങ്ങളിൽ വിയോജിപ്പുണ്ടായതിനാൽ പ്രചരണ കാര്യത്തിൽ മാത്രമേ നാം സഹകരണം നൽകിയുള്ളൂ.

നിരോധിക്കപ്പെട്ട മരുന്നുകളെക്കുറിച്ച് കാമ്പെയിൻ പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് തുടക്കം കുറിച്ചത് 1982ലാണ്. ആരോഗ്യരംഗത്തെ പ്രവർത്തനങ്ങളെ ഏകോപിപ്പിക്കുവാൻ ആരോഗ്യസേന എന്ന ആശയം ഉടലെടുക്കുകയും ഇതിനായി ഒരു സബ് കമ്മിറ്റി രൂപീകരിക്കുകയും ചെയ്തു.

നിരോധിക്കപ്പെട്ട മരുന്നുകളെക്കുറിച്ച് കാമ്പെയിൻ പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് തുടക്കം കുറിച്ചത് 1982ലാണ്. ആരോഗ്യരംഗത്തെ പ്രവർത്തനങ്ങളെ ഏകോപിപ്പിക്കുവാൻ ആരോഗ്യസേന എന്ന ആശയം ഉടലെടുക്കുകയും ഇതിനായി ഒരു സബ് കമ്മിറ്റി രൂപീകരിക്കുകയും ചെയ്തു.

1982 ഒക്‌ടോബർ 2-ാം തിയ്യതി ഇടുക്കിയിലെ ഉടുമ്പന്നൂരിൽ നിന്നും വയനാട്ടിലെ കൽപ്പറ്റയിൽ നിന്നും ആരംഭിച്ച കലാജാഥകൾ നവംബർ 7ന് ചെറായിയിൽ സമാപിച്ചു. 4 പെൺകുട്ടികൾ കൂടി ജാഥയിലുടനീളം പങ്കെടുത്തു എന്നതായിരുന്നു ഈ ജാഥയുടെ ഒരു സവിശേഷത.

1982 ഒക്‌ടോബർ 2-ാം തിയ്യതി ഇടുക്കിയിലെ ഉടുമ്പന്നൂരിൽ നിന്നും വയനാട്ടിലെ കൽപ്പറ്റയിൽ നിന്നും ആരംഭിച്ച കലാജാഥകൾ നവംബർ 7ന് ചെറായിയിൽ സമാപിച്ചു. 4 പെൺകുട്ടികൾ കൂടി ജാഥയിലുടനീളം പങ്കെടുത്തു എന്നതായിരുന്നു ഈ ജാഥയുടെ ഒരു സവിശേഷത.

സംഘടനയുടെ ചരിത്രത്തിലെ ആദ്യത്തെ പ്രത്യേക ജനറൽ കൗൺസിൽ ശാസ്ത്രകലാജാഥകളുടെ സംയുക്ത സമാപന കേന്ദ്രമായ ചെറായിയിൽ 1982 നവംബർ 7-നു നടന്നു. ചില ഭരണഘടനാ ഭേദഗതി നിർദേശങ്ങൾ ചർച്ച ചെയ്യുന്നതിനായിരുന്നു ഈ ജനറൽ കൗൺസിൽ ചേർന്നത്. ജില്ലാ കമ്മിറ്റികൾക്ക് ട്രഷറർമാരെ നിശ്ചയിച്ചതും ജനറൽ കൗൺസിലിനോട് നേരിട്ടു ബാധ്യതയുള്ള സംസ്ഥാന ഇന്റേണൽ ഓഡിറ്റർമാരെ തെരഞ്ഞെടുക്കാൻ നിശ്ചയിച്ചതും ഈ ജനറൽ കൗൺസിലിലാണ്.

സംഘടനയുടെ ചരിത്രത്തിലെ ആദ്യത്തെ പ്രത്യേക ജനറൽ കൗൺസിൽ ശാസ്ത്രകലാജാഥകളുടെ സംയുക്ത സമാപന കേന്ദ്രമായ ചെറായിയിൽ 1982 നവംബർ 7-നു നടന്നു. ചില ഭരണഘടനാ ഭേദഗതി നിർദേശങ്ങൾ ചർച്ച ചെയ്യുന്നതിനായിരുന്നു ഈ ജനറൽ കൗൺസിൽ ചേർന്നത്. ജില്ലാ കമ്മിറ്റികൾക്ക് ട്രഷറർമാരെ നിശ്ചയിച്ചതും ജനറൽ കൗൺസിലിനോട് നേരിട്ടു ബാധ്യതയുള്ള സംസ്ഥാന ഇന്റേണൽ ഓഡിറ്റർമാരെ തെരഞ്ഞെടുക്കാൻ നിശ്ചയിച്ചതും ഈ ജനറൽ കൗൺസിലിലാണ്.

പരിഷത്തിന്റെ 20-ാം വാർഷികം 1983 ഫെബ്രുവരി 9,10,11,12 തിയ്യതികളിൽ തിരുവനന്തപുരത്ത് അട്ടക്കുളങ്ങളര സെൻട്രൽ ഹൈസ്‌കൂളിൽ വെച്ചു നടന്നു. പ്രസിഡണ്ടായി സി.ജി. ശാന്തകുമാറിനേയും ജനറൽ സെക്രട്ടറിയായി കെ.കെ. കൃഷ്ണകുമാറിനേയും  തെരഞ്ഞെടുത്തു.

പരിഷത്തിന്റെ 20-ാം വാർഷികം 1983 ഫെബ്രുവരി 9,10,11,12 തിയ്യതികളിൽ തിരുവനന്തപുരത്ത് അട്ടക്കുളങ്ങളര സെൻട്രൽ ഹൈസ്‌കൂളിൽ വെച്ചു നടന്നു. പ്രസിഡണ്ടായി സി.ജി. ശാന്തകുമാറിനേയും ജനറൽ സെക്രട്ടറിയായി കെ.കെ. കൃഷ്ണകുമാറിനേയും  തെരഞ്ഞെടുത്തു.

1983ൽ പരിഷത്തിന് ആദ്യമായി ഒരു ദേശീയ അവാർഡ് ലഭിച്ചു. ശാസ്ത്രസാങ്കേതിക വിജ്ഞാനവും സമൂഹവും തമ്മിലുള്ള ബന്ധം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിന് പരിഷത്ത് നടത്തുന്ന പ്രവർത്തനങ്ങൾക്കുള്ള അംഗീകാരമായിരുന്നു ഇന്ത്യൻ കൗൺസിൽ ഓഫ് സോഷ്യൽ സയൻസ് റിസർച്ച്(കഇടടഞ)ന്റെ അയ്യായിരം രൂപയും ബഹുമതി പത്രവും അടങ്ങുന്ന വിക്രംസാരാഭായ് അവാർഡ്.

1983ൽ പരിഷത്തിന് ആദ്യമായി ഒരു ദേശീയ അവാർഡ് ലഭിച്ചു. ശാസ്ത്രസാങ്കേതിക വിജ്ഞാനവും സമൂഹവും തമ്മിലുള്ള ബന്ധം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിന് പരിഷത്ത് നടത്തുന്ന പ്രവർത്തനങ്ങൾക്കുള്ള അംഗീകാരമായിരുന്നു ഇന്ത്യൻ കൗൺസിൽ ഓഫ് സോഷ്യൽ സയൻസ് റിസർച്ച്(കഇടടഞ)ന്റെ അയ്യായിരം രൂപയും ബഹുമതി പത്രവും അടങ്ങുന്ന വിക്രംസാരാഭായ് അവാർഡ്.

കലാവിഭാഗങ്ങൾ ജില്ലാ തലത്തിലേക്ക് വികേന്ദ്രീകരിക്കപ്പെട്ടു. 1983-ലെ ശാസ്ത്രകലാജാഥാ സമാപനം കരിവെള്ളൂരിൽ ചരിത്ര സംഭവമായി മാറി. 20,000 ലേറെ ആൾക്കാർ ഇതിൽ പങ്കെടുത്തെന്നു കണക്കാക്കുന്നു.

കലാവിഭാഗങ്ങൾ ജില്ലാ തലത്തിലേക്ക് വികേന്ദ്രീകരിക്കപ്പെട്ടു. 1983-ലെ ശാസ്ത്രകലാജാഥാ സമാപനം കരിവെള്ളൂരിൽ ചരിത്ര സംഭവമായി മാറി. 20,000 ലേറെ ആൾക്കാർ ഇതിൽ പങ്കെടുത്തെന്നു കണക്കാക്കുന്നു.

സംഘടനാരംഗത്ത് ഫലപ്രദമായ ചലനങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കിയതിന്റെ തെളിവായി മേഖലാ വർഷികങ്ങൾ ശ്രദ്ധേയമായി നടത്താൻ കഴിഞ്ഞത് ഈ വർഷമാണ്. കൊല്ലം ജില്ലയിൽ ഒരു വനിതാ കലാട്രൂപ്പ് 1983-ൽ ഉണ്ടായി. ''സ്ത്രീകളും സമൂഹവും'' എന്ന വിഷയത്തെക്കുറിച്ച് നടന്ന ക്ലാസുകൾ വനിതാരംഗത്ത്  ഉണർവുണ്ടാക്കി.

സംഘടനാരംഗത്ത് ഫലപ്രദമായ ചലനങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കിയതിന്റെ തെളിവായി മേഖലാ വർഷികങ്ങൾ ശ്രദ്ധേയമായി നടത്താൻ കഴിഞ്ഞത് ഈ വർഷമാണ്. കൊല്ലം ജില്ലയിൽ ഒരു വനിതാ കലാട്രൂപ്പ് 1983-ൽ ഉണ്ടായി. ''സ്ത്രീകളും സമൂഹവും'' എന്ന വിഷയത്തെക്കുറിച്ച് നടന്ന ക്ലാസുകൾ വനിതാരംഗത്ത്  ഉണർവുണ്ടാക്കി.

1984 ഫെബ്രുവരി 10,11,12 തിയ്യതികളിൽ ആലപ്പുഴ എസ്.ഡി.വി. ഗേൾസ് ഹൈസ്‌കൂളിൽ വെച്ച് പരിഷത്തിന്റെ 21-ാം വാർഷികം നടന്നു. സംസ്ഥാന വാർഷികത്തിന് ഒരു മാസം മുമ്പേ ആലപ്പുഴ ജില്ലയിലുടനീളം ശാസ്ത്ര ക്ലാസുകൾ, സിനിമാ പ്രദർശനം, ശാസ്ത്രജാഥകൾ, ശാസ്ത്രകലാപരിപാടികൾ എന്നിവ നടന്നു. ഒരാഴ്ചക്കാലം ആലപ്പുഴ പട്ടണത്തിൽ നടന്ന ശാസ്ത്ര സായാഹ്നങ്ങളിലൂടെ കയർ വ്യവസായം, തെങ്ങുകൃഷി, മത്സ്യബന്ധനം എന്നീ രംഗങ്ങൾ അഭിമുഖീകരിക്കുന്ന പ്രശ്‌നങ്ങൾ ജനങ്ങൾക്കു മുമ്പാകെ പരിഷത്ത് വിശദീകരിച്ചു. വാർഷികത്തോടനുബന്ധിച്ച് സംഘടിപ്പിച്ച ''യുദ്ധവും ശാസ്ത്രവും'' എന്ന എക്‌സിബിഷൻ ശ്രദ്ധേയമായിരുന്നു. സമ്മേളനത്തിൽ വെച്ച് ഡോ. ബി. ഇക്ബാലിനെ പ്രസിഡണ്ടായും കൊടക്കാട് ശ്രീധരനെ ജനറൽ സെക്രട്ടറിയായും തെരഞ്ഞെടുത്തു.

1984 ഫെബ്രുവരി 10,11,12 തിയ്യതികളിൽ ആലപ്പുഴ എസ്.ഡി.വി. ഗേൾസ് ഹൈസ്‌കൂളിൽ വെച്ച് പരിഷത്തിന്റെ 21-ാം വാർഷികം നടന്നു. സംസ്ഥാന വാർഷികത്തിന് ഒരു മാസം മുമ്പേ ആലപ്പുഴ ജില്ലയിലുടനീളം ശാസ്ത്ര ക്ലാസുകൾ, സിനിമാ പ്രദർശനം, ശാസ്ത്രജാഥകൾ, ശാസ്ത്രകലാപരിപാടികൾ എന്നിവ നടന്നു. ഒരാഴ്ചക്കാലം ആലപ്പുഴ പട്ടണത്തിൽ നടന്ന ശാസ്ത്ര സായാഹ്നങ്ങളിലൂടെ കയർ വ്യവസായം, തെങ്ങുകൃഷി, മത്സ്യബന്ധനം എന്നീ രംഗങ്ങൾ അഭിമുഖീകരിക്കുന്ന പ്രശ്‌നങ്ങൾ ജനങ്ങൾക്കു മുമ്പാകെ പരിഷത്ത് വിശദീകരിച്ചു. വാർഷികത്തോടനുബന്ധിച്ച് സംഘടിപ്പിച്ച ''യുദ്ധവും ശാസ്ത്രവും'' എന്ന എക്‌സിബിഷൻ ശ്രദ്ധേയമായിരുന്നു. സമ്മേളനത്തിൽ വെച്ച് ഡോ. ബി. ഇക്ബാലിനെ പ്രസിഡണ്ടായും കൊടക്കാട് ശ്രീധരനെ ജനറൽ സെക്രട്ടറിയായും തെരഞ്ഞെടുത്തു.

പരിഷത്തിന്റെ വളർച്ചയിലെ ഒരു നിർണായക ഘട്ടത്തിലാണ് 1975-ലെ പീച്ചി ക്യാമ്പിലെ തീരുമാനപ്രകാരം ഗ്രാമശാസ്ത്ര സമിതികൾ ആരംഭിക്കുന്നത്. സമിതി രൂപീകരണ തീരുമാനം തുടക്കത്തിൽ സംഘടനയ്ക്കകത്ത് ആശയപരമായ സംഘർഷമുണ്ടാക്കിയെങ്കിലും തുടർന്ന് ഒരു ദശകക്കാലം പരിഷദ് പ്രവർത്തനങ്ങളുടെ മുഖ്യധാരയായി ഇതുമാറി. എൺപതുകളുടെ തുടക്കത്തിൽ നിരവധി പുതിയ സമിതികൾ രൂപീകരിച്ചുകൊണ്ടും നൂതന പ്രവർത്തനങ്ങൾ ആവിഷ്‌കരിച്ചുകൊണ്ടും മുന്നേറിയ ഗ്രാമശാസ്ത്ര സമിതി പ്രവർത്തനം 1984-ഓടെ പ്രതിസന്ധിയിലെത്തി. ആദ്യകാല സമിതികൾ വളരെവേഗം യൂണിറ്റുകളായി രൂപപ്പെടുകയും യൂണിറ്റുകളും സമിതികളും സമാന പ്രവർത്തനങ്ങൾ നിർവഹിക്കുകയും ചെയ്തു വന്നപ്പോൾ ഗ്രാമശാസ്ത്ര സമിതികളുടെ പ്രത്യേക പ്രസക്തി നിർവഹിക്കാൻ സാധിക്കാതെ വന്നു. ക്രമേണ സമിതി എന്ന നിലയ്ക്കുള്ള പ്രവർത്തനങ്ങൾ ദുർബലപ്പെടാൻ തുടങ്ങി. ഈ ഘട്ടത്തിലാണ് 1984 ആഗസ്റ്റ് 25 മുതൽ സെപ്തംബർ 4 വരെ 3-ാം ഗ്രാമശാസ്ത്രജാഥ നടന്നത്. ''കേരളത്തിന്റെ സമ്പത്ത്'' എന്ന പുസ്തകത്തിലൂടെ അവതരിപ്പിച്ച വികസന കാഴ്ചപ്പാട് ജനങ്ങൾക്കിയിൽ വ്യാപകമായി പ്രചരിപ്പിക്കുന്നതിനുവേണ്ടി 'ഗ്രാമവികസനം' എന്നൊരു രേഖ തയ്യാറാക്കി. ഇതായിരുന്നു ജാഥയുടെ മുഖ്യ പ്രഭാഷണ വിഷയം. മുൻ ജാഥകളിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി ഗ്രാമശാസ്ത്രജാഥ-84 പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ കൂടുതൽ ഊന്നിയിരുന്നു. ഓരോ ജില്ലയിലും അഞ്ചുവീതം പഞ്ചായത്തുകളിലായി 10 വീതം കേന്ദ്രങ്ങളിലായിരുന്നു ജാഥ. ഒരു ദിവസം 2 കേന്ദ്രം. കേന്ദ്രത്തിലെത്തുന്ന ജാഥാംഗങ്ങൾ നേരത്തെ നിശ്ചയിച്ച ഒരു വീട്ടിൽ പൊതു ജനങ്ങളുടെ മുമ്പാകെ പരിഷത്തടുപ്പ് സ്ഥാപിക്കുക. ചുറ്റുപാടുമുള്ള ഭവനങ്ങൾ സന്ദർശിക്കുക എന്നിങ്ങനെയായിരുന്നു പരിപാടി. അനുബന്ധ പ്രവർത്തനങ്ങളായി പഞ്ചായത്തിനെക്കുറിച്ച് വിശദമായ പഠനം നടത്താനും നിർദേശിച്ചിരുന്നു. അറുപതിലേറെ പഞ്ചായത്തുകളിൽ ജാഥക്ക് സ്വീകരണ കേന്ദ്രങ്ങൾ ഉണ്ടായിരുന്നെങ്കിലും പ്രാദേശിക പഠനം നടത്താൻ കഴിഞ്ഞത് 25 പഞ്ചായത്തുകളിൽ മാത്രമാണ്. തുടർ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ മറ്റു ജാഥകളെ പോലെ ഇതും പരാജയമായിരുന്നു.

പരിഷത്തിന്റെ വളർച്ചയിലെ ഒരു നിർണായക ഘട്ടത്തിലാണ് 1975-ലെ പീച്ചി ക്യാമ്പിലെ തീരുമാനപ്രകാരം ഗ്രാമശാസ്ത്ര സമിതികൾ ആരംഭിക്കുന്നത്. സമിതി രൂപീകരണ തീരുമാനം തുടക്കത്തിൽ സംഘടനയ്ക്കകത്ത് ആശയപരമായ സംഘർഷമുണ്ടാക്കിയെങ്കിലും തുടർന്ന് ഒരു ദശകക്കാലം പരിഷദ് പ്രവർത്തനങ്ങളുടെ മുഖ്യധാരയായി ഇതുമാറി. എൺപതുകളുടെ തുടക്കത്തിൽ നിരവധി പുതിയ സമിതികൾ രൂപീകരിച്ചുകൊണ്ടും നൂതന പ്രവർത്തനങ്ങൾ ആവിഷ്‌കരിച്ചുകൊണ്ടും മുന്നേറിയ ഗ്രാമശാസ്ത്ര സമിതി പ്രവർത്തനം 1984-ഓടെ പ്രതിസന്ധിയിലെത്തി. ആദ്യകാല സമിതികൾ വളരെവേഗം യൂണിറ്റുകളായി രൂപപ്പെടുകയും യൂണിറ്റുകളും സമിതികളും സമാന പ്രവർത്തനങ്ങൾ നിർവഹിക്കുകയും ചെയ്തു വന്നപ്പോൾ ഗ്രാമശാസ്ത്ര സമിതികളുടെ പ്രത്യേക പ്രസക്തി നിർവഹിക്കാൻ സാധിക്കാതെ വന്നു. ക്രമേണ സമിതി എന്ന നിലയ്ക്കുള്ള പ്രവർത്തനങ്ങൾ ദുർബലപ്പെടാൻ തുടങ്ങി. ഈ ഘട്ടത്തിലാണ് 1984 ആഗസ്റ്റ് 25 മുതൽ സെപ്തംബർ 4 വരെ 3-ാം ഗ്രാമശാസ്ത്രജാഥ നടന്നത്. ''കേരളത്തിന്റെ സമ്പത്ത്'' എന്ന പുസ്തകത്തിലൂടെ അവതരിപ്പിച്ച വികസന കാഴ്ചപ്പാട് ജനങ്ങൾക്കിയിൽ വ്യാപകമായി പ്രചരിപ്പിക്കുന്നതിനുവേണ്ടി 'ഗ്രാമവികസനം' എന്നൊരു രേഖ തയ്യാറാക്കി. ഇതായിരുന്നു ജാഥയുടെ മുഖ്യ പ്രഭാഷണ വിഷയം. മുൻ ജാഥകളിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി ഗ്രാമശാസ്ത്രജാഥ-84 പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ കൂടുതൽ ഊന്നിയിരുന്നു. ഓരോ ജില്ലയിലും അഞ്ചുവീതം പഞ്ചായത്തുകളിലായി 10 വീതം കേന്ദ്രങ്ങളിലായിരുന്നു ജാഥ. ഒരു ദിവസം 2 കേന്ദ്രം. കേന്ദ്രത്തിലെത്തുന്ന ജാഥാംഗങ്ങൾ നേരത്തെ നിശ്ചയിച്ച ഒരു വീട്ടിൽ പൊതു ജനങ്ങളുടെ മുമ്പാകെ പരിഷത്തടുപ്പ് സ്ഥാപിക്കുക. ചുറ്റുപാടുമുള്ള ഭവനങ്ങൾ സന്ദർശിക്കുക എന്നിങ്ങനെയായിരുന്നു പരിപാടി. അനുബന്ധ പ്രവർത്തനങ്ങളായി പഞ്ചായത്തിനെക്കുറിച്ച് വിശദമായ പഠനം നടത്താനും നിർദേശിച്ചിരുന്നു. അറുപതിലേറെ പഞ്ചായത്തുകളിൽ ജാഥക്ക് സ്വീകരണ കേന്ദ്രങ്ങൾ ഉണ്ടായിരുന്നെങ്കിലും പ്രാദേശിക പഠനം നടത്താൻ കഴിഞ്ഞത് 25 പഞ്ചായത്തുകളിൽ മാത്രമാണ്. തുടർ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ മറ്റു ജാഥകളെ പോലെ ഇതും പരാജയമായിരുന്നു.

ആദ്യകാലങ്ങളിൽ സോഷ്യൽ ഫോറസ്ട്രിയുടെ പ്രചാരകരായിരുന്ന നാം 1985-ൽ പ്രസ്തുത പരിപാടിയിലെ അശാസ്ത്രീയതകൾ ചൂണ്ടിക്കാട്ടാനും ഈ പരിപാടിയുടെ നിരർഥകത ജനങ്ങളെ ബോധ്യപ്പെടുത്താനും തുടങ്ങി. ഇതിനായി സോഷ്യൽ ഫോറസ്ട്രി സർവെ സംഘടിപ്പിച്ചു. ലോക ബാങ്കിൽ നിന്നും കടമെടുത്ത് അനാവശ്യ മരങ്ങൾ വെച്ചു പിടിപ്പിക്കുന്നതിനെതിരെ നാം ശബ്ദമുയർത്തി.

ആദ്യകാലങ്ങളിൽ സോഷ്യൽ ഫോറസ്ട്രിയുടെ പ്രചാരകരായിരുന്ന നാം 1985-ൽ പ്രസ്തുത പരിപാടിയിലെ അശാസ്ത്രീയതകൾ ചൂണ്ടിക്കാട്ടാനും ഈ പരിപാടിയുടെ നിരർഥകത ജനങ്ങളെ ബോധ്യപ്പെടുത്താനും തുടങ്ങി. ഇതിനായി സോഷ്യൽ ഫോറസ്ട്രി സർവെ സംഘടിപ്പിച്ചു. ലോക ബാങ്കിൽ നിന്നും കടമെടുത്ത് അനാവശ്യ മരങ്ങൾ വെച്ചു പിടിപ്പിക്കുന്നതിനെതിരെ നാം ശബ്ദമുയർത്തി.

വിദ്യാഭ്യാസ രംഗത്ത് ഒട്ടനവധി പ്രവർത്തനങ്ങൾ ഇക്കാലത്ത് നടന്നു. തിരുവനന്തപുരം കാർമൽ സ്‌കൂൾ സംഭവം വളരെ ഗൗരവമായിത്തന്നെ ചർച്ച  ചെയ്യുകയും  വിദ്യാഭ്യാസ  രംഗത്തെ അശാസ്ത്രീയതകൾക്കെതിരായുള്ള നമ്മുടെ പ്രവർത്തനങ്ങളെ ഇതുമായി കൂട്ടിച്ചേർത്തുകൊണ്ടുള്ള ബോധവത്കരണ പ്രക്ഷോഭണ പ്രവർത്തനങ്ങൾ നടത്തുകയും ചെയ്തു. പോളിടെക്‌നിക്, ആയുർവേദകോളേജ് എന്നിവയുടെ സ്വകാര്യവത്കരണത്തിനെതിരായുള്ള വിദ്യാർഥി പ്രക്ഷോഭത്തിൽ നാം സജീവമായി പങ്കെടുക്കുകയും വിദ്യാർഥികളുടെയും രക്ഷിതാക്കളുടേയും ഇടയിൽ ബോധവത്കരണ പ്രവർത്തനങ്ങൾ നടത്തുകയും ചെയ്തു. വിദ്യാഭ്യാസ രംഗത്തെ പ്രശ്‌നങ്ങൾ പഠിച്ചുകൊണ്ട് ആദിശേഷയ്യ കമ്മീഷൻ റിപ്പോർട്ടിനെ പറ്റിയുള്ള നമ്മുടെ വിമർശനക്കുറിപ്പ് പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു.

വിദ്യാഭ്യാസ രംഗത്ത് ഒട്ടനവധി പ്രവർത്തനങ്ങൾ ഇക്കാലത്ത് നടന്നു. തിരുവനന്തപുരം കാർമൽ സ്‌കൂൾ സംഭവം വളരെ ഗൗരവമായിത്തന്നെ ചർച്ച  ചെയ്യുകയും  വിദ്യാഭ്യാസ  രംഗത്തെ അശാസ്ത്രീയതകൾക്കെതിരായുള്ള നമ്മുടെ പ്രവർത്തനങ്ങളെ ഇതുമായി കൂട്ടിച്ചേർത്തുകൊണ്ടുള്ള ബോധവത്കരണ പ്രക്ഷോഭണ പ്രവർത്തനങ്ങൾ നടത്തുകയും ചെയ്തു. പോളിടെക്‌നിക്, ആയുർവേദകോളേജ് എന്നിവയുടെ സ്വകാര്യവത്കരണത്തിനെതിരായുള്ള വിദ്യാർഥി പ്രക്ഷോഭത്തിൽ നാം സജീവമായി പങ്കെടുക്കുകയും വിദ്യാർഥികളുടെയും രക്ഷിതാക്കളുടേയും ഇടയിൽ ബോധവത്കരണ പ്രവർത്തനങ്ങൾ നടത്തുകയും ചെയ്തു. വിദ്യാഭ്യാസ രംഗത്തെ പ്രശ്‌നങ്ങൾ പഠിച്ചുകൊണ്ട് ആദിശേഷയ്യ കമ്മീഷൻ റിപ്പോർട്ടിനെ പറ്റിയുള്ള നമ്മുടെ വിമർശനക്കുറിപ്പ് പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു.

സി.വി. രാമൻ ദിനത്തോടനുബന്ധിച്ച് 2500 മുതൽ 5000 കുട്ടികൾ വരെ പങ്കെടുത്ത 3 റാലികൾ നടന്നു.

സി.വി. രാമൻ ദിനത്തോടനുബന്ധിച്ച് 2500 മുതൽ 5000 കുട്ടികൾ വരെ പങ്കെടുത്ത 3 റാലികൾ നടന്നു.

പത്തനംതിട്ട ജില്ലയിലെ മെഴുവേലിയിൽ വെച്ച് സംസ്ഥാന പ്രവർത്തക ക്യാമ്പ് നടന്നു. 1985 സെപ്തംബർ 19,20,21,22 തിയ്യതികളിൽ നടന്ന ക്യാമ്പിൽ പ്രവർത്തന പരിപാടികളോടൊപ്പം ബഹുരാഷ്ട്ര കുത്തകകളും ഇന്ത്യൻ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയും, ശാസ്ത്രരംഗത്തെ അശാസ്ത്രീയ പ്രവണതകൾ എന്നീ വിഷയങ്ങളും ചർച്ച ചെയ്യപ്പെട്ടു.

പത്തനംതിട്ട ജില്ലയിലെ മെഴുവേലിയിൽ വെച്ച് സംസ്ഥാന പ്രവർത്തക ക്യാമ്പ് നടന്നു. 1985 സെപ്തംബർ 19,20,21,22 തിയ്യതികളിൽ നടന്ന ക്യാമ്പിൽ പ്രവർത്തന പരിപാടികളോടൊപ്പം ബഹുരാഷ്ട്ര കുത്തകകളും ഇന്ത്യൻ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയും, ശാസ്ത്രരംഗത്തെ അശാസ്ത്രീയ പ്രവണതകൾ എന്നീ വിഷയങ്ങളും ചർച്ച ചെയ്യപ്പെട്ടു.